Việc áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với điều hòa nhiệt độ đã được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 9, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc thực hiện mục tiêu sử dụng năng lượng tiết kiệm và bảo vệ môi trường.
Luật thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) quy định điều hòa nhiệt độ có công suất trên 24.000-90.000 BTU sẽ thuộc đối tượng chịu thuế, có hiệu lực từ ngày 1/1/2026. Điều này không chỉ giúp điều tiết hành vi tiêu dùng mà còn khuyến khích doanh nghiệp sản xuất các thiết bị tiết kiệm điện và thân thiện với môi trường.
Theo quy định mới, điều hòa nhiệt độ có công suất từ 24.000 BTU trở xuống và loại có công suất trên 90.000 BTU sẽ được miễn thuế. Việc này cho thấy chính sách đã cân nhắc yếu tố công bằng xã hội, tránh tác động tiêu cực đến các hộ gia đình có thu nhập trung bình và hoạt động sản xuất-kinh doanh quy mô lớn.
Trong những năm gần đây, nhu cầu sử dụng điều hòa tăng cao, dẫn đến việc nhiều máy điều hòa sử dụng chất làm lạnh gây hại cho tầng ozon và tiêu hao điện năng, gây tác hại đến môi trường. Thủ tướng Chính phủ đã có quyết định về hạn chế sử dụng các chất làm giảm tầng ozon.
Trên thế giới, nhiều quốc gia như Hàn Quốc, Ấn Độ, Na Uy và các nước châu Âu đã áp dụng các chính sách hạn chế sử dụng điều hòa. Việc đánh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với điều hòa nhiệt độ là một bước đi phù hợp trong bối cảnh Việt Nam hướng tới nền kinh tế xanh và thực hiện cam kết phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
Các chuyên gia kinh tế cho rằng để chính sách phát huy hiệu quả, cần xây dựng cơ chế rõ ràng để đảm bảo công bằng, như miễn, giảm thuế cho sản phẩm đạt tiêu chuẩn cao về tiết kiệm năng lượng. Đồng thời, Nhà nước nên triển khai các biện pháp hỗ trợ như trợ giá cho thiết bị tiết kiệm điện, đổi máy cũ lấy máy mới, tăng kiểm tra chất lượng hàng nhập khẩu và phổ biến rộng rãi nhãn năng lượng.
Người tiêu dùng cần được khuyến khích sử dụng sản phẩm tốt, tiết kiệm điện và thân thiện với môi trường. Việc áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt cần đi kèm với các chính sách hỗ trợ để tạo điều kiện cho người tiêu dùng chuyển đổi sang sử dụng sản phẩm xanh.