Ngày 28/3/2025, phiên tòa phúc thẩm xét xử kháng cáo của bà Trương Mỹ Lan (69 tuổi, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát) cùng 27 bị cáo liên quan đến các sai phạm tại Ngân hàng SCB tiếp tục diễn ra với phần xét hỏi chi tiết từ các luật sư bào chữa. Mục tiêu của phiên xét xử là làm rõ vai trò và mức độ trách nhiệm pháp lý của từng cá nhân trong các tội danh bị truy tố, bao gồm lừa đảo chiếm đoạt tài sản, rửa tiền và vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới.
Theo tường thuật từ phiên tòa, bà Trương Mỹ Lan khai rằng ông Nguyễn Phương Hồng – cựu Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng SCB (đã qua đời) – là người đề xuất và triển khai chủ trương phát hành các gói trái phiếu trị giá hơn 30.000 tỷ đồng, dẫn đến việc chiếm đoạt tài sản của các trái chủ. Trả lời câu hỏi của luật sư đại diện cho bị cáo Trần Thị Mỹ Dung (cựu Phó Tổng Giám đốc SCB) về buổi gặp mặt tại trụ sở Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, bà Lan khẳng định đây chỉ là một bữa trưa thông thường giữa bà và các lãnh đạo chủ chốt của SCB cùng Vạn Thịnh Phát, không có nội dung thảo luận liên quan đến kế hoạch phát hành trái phiếu. Bà nhấn mạnh rằng mọi quyết định và hành động liên quan đến các gói trái phiếu đều do ông Hồng tự thực hiện từ trước đó, với động cơ “bảo vệ SCB đến cùng” trong bối cảnh ngân hàng gặp khó khăn tài chính.
Bà Lan lập luận rằng, với quy mô và tiềm lực của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát thời điểm đó, nếu có ý định chiếm đoạt tài sản, bà hoàn toàn có thể huy động nguồn vốn lớn hơn thông qua các kênh khác thay vì phụ thuộc vào SCB. Theo bà, việc cho phép SCB sử dụng các công ty thuộc Vạn Thịnh Phát để phát hành trái phiếu xuất phát từ ý định hỗ trợ ngân hàng vượt qua khủng hoảng thanh khoản, và bà không nhận thức được rằng hành vi này vi phạm pháp luật.
Tuy nhiên, bản án sơ thẩm đưa ra kết luận trái ngược, xác định bà Lan là người chủ trì buổi gặp mặt với các lãnh đạo cấp cao, bao gồm ông Đinh Văn Thành (nguyên Chủ tịch SCB), ông Võ Tấn Hoàng Văn (Tổng Giám đốc SCB), ông Nguyễn Phương Hồng, ông Nguyễn Tiến Thành (Tổng Giám đốc Công ty Chứng khoán TVSI) và ông Hồ Bửu Phương (Phó Tổng Giám đốc Vạn Thịnh Phát). Tại buổi gặp này, dựa trên đề xuất của ông Hồng, bà Lan đã phê duyệt việc sử dụng các công ty thuộc Vạn Thịnh Phát làm công cụ phát hành trái phiếu, qua đó huy động vốn bất hợp pháp cho SCB.
Liên quan đến bị cáo Trần Thị Mỹ Dung, cơ quan xét xử sơ thẩm xác định bà này đóng vai trò đồng phạm, hỗ trợ bà Lan lừa đảo chiếm đoạt 2.000 tỷ đồng từ các trái chủ. Trong phần xét hỏi, bà Dung khai rằng trách nhiệm của mình chỉ giới hạn ở việc truyền đạt chỉ đạo từ cấp trên qua một nhóm chat nội bộ, không trực tiếp tham gia hay chỉ đạo phát hành trái phiếu Setra – gói trái phiếu được sử dụng để chi trả lãi suất cho các đợt phát hành trước đó. Bà Dung đề nghị Hội đồng Xét xử (HĐXX) phúc thẩm đánh giá lại vai trò của mình, cho rằng bản án sơ thẩm 14 năm tù – với cáo buộc lừa đảo và rửa tiền số lượng đặc biệt lớn (hơn 69.000 tỷ đồng) – chưa phản ánh đúng mức độ tham gia thực tế.
Tương tự, bị cáo Võ Tấn Hoàng Văn – cựu Tổng Giám đốc SCB – cũng phản bác kết luận của bản án sơ thẩm. Ông Văn khai rằng nhiệm vụ của mình chỉ dừng lại ở việc giới thiệu trái phiếu cho khách hàng, không nắm rõ quy trình pháp lý liên quan đến ký kết hợp đồng mua bán. Ông khẳng định số tiền từ các giao dịch trái phiếu được chuyển trực tiếp vào Công ty Chứng khoán Tân Việt, không qua SCB – nơi ông chịu trách nhiệm quản lý. Ông Văn đề nghị HĐXX xem xét giảm nhẹ trách nhiệm đối với khoản tiền hơn 28.000 tỷ đồng mà bản án sơ thẩm quy buộc, vì tại thời điểm ông nghỉ việc (tháng 7/2020), số dư trái phiếu chỉ còn 7.900 tỷ đồng và ông không tham gia phân phối gói trái phiếu Setra.
Sau ba ngày làm việc liên tục, phiên tòa tạm nghỉ để Viện Kiểm sát hoàn thiện quan điểm luận tội, dự kiến tiếp tục vào ngày 3/4/2025. Trong giai đoạn 2 của vụ án, bà Trương Mỹ Lan bị truy tố về ba tội danh: Lừa đảo chiếm đoạt tài sản (30.081 tỷ đồng từ 35.824 trái chủ), Rửa tiền (445.747 tỷ đồng) và Vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới (4,5 tỷ USD, tương đương 106.730 tỷ đồng). Trước đó, tại phiên xét xử ngày 26/3, bà Lan phản đối các cáo buộc, cho rằng việc truy tố là chưa chính xác, dù bà vẫn nhận trách nhiệm về toàn bộ hậu quả gây ra.
Các bị cáo khác trong vụ án đồng loạt xin HĐXX xem xét các tình tiết giảm nhẹ. Riêng bà Lan, khi được hỏi về án phí, đề nghị được miễn do thuộc nhóm người cao tuổi (trên 60 tuổi) theo Nghị quyết 326, nhưng khẳng định sẵn sàng chấp hành nếu không được chấp thuận. Bản án sơ thẩm giai đoạn 2 buộc bà nộp 30 tỷ đồng án phí, trong khi giai đoạn 1 yêu cầu nộp hơn 674 tỷ đồng – khoản án phí mà bà từng kháng cáo không thành công.
Theo: Vnexpress