Trong bối cảnh công nghệ AI đang thay đổi chóng mặt, báo chí Việt Nam cần phải làm gì để không bị tụt hậu và mất quyền kiểm soát nội dung?
Nhà báo Lê Quốc Minh, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân
Các nền tảng công nghệ lớn như Facebook, Google, và gần đây là ChatGPT, Gemini, đang sử dụng nội dung của báo chí mà không trả phí. Đây là một thách thức lớn đối với các cơ quan báo chí trên toàn thế giới, bao gồm cả Việt Nam.
Ứng dụng AI trong báo chí
Theo kinh nghiệm quốc tế, các cơ quan báo chí đã đấu tranh để đạt được thỏa thuận với các nền tảng công nghệ. Một số quốc gia như Australia và Canada đã thành công trong việc buộc các tập đoàn công nghệ phải trả tiền cho việc sử dụng nội dung báo chí.
Tuy nhiên, với sự trỗi dậy của các công cụ AI như ChatGPT, các cơ quan báo chí đã áp dụng hai cách tiếp cận chính. Một nhóm chọn chặn các nền tảng công nghệ, không cho phép sử dụng nội dung của mình để huấn luyện AI, trong khi nhóm còn lại chọn ký thỏa thuận với các công ty công nghệ để được hưởng lợi.
Các cơ quan báo chí cần có chiến lược cụ thể
Đối với Việt Nam, việc thương lượng trực tiếp với các tập đoàn công nghệ lớn để nhận được khoản thanh toán lớn là không thực tế. Thay vào đó, các cơ quan báo chí cần có giải pháp bảo vệ lợi ích của mình bằng cách yêu cầu các nền tảng này trích dẫn nguồn rõ ràng và ghi nhận công sức của báo chí khi sử dụng nội dung.
Để ứng dụng AI hiệu quả, các tòa soạn cần tích hợp các công cụ AI vào hệ thống nội bộ một cách chuyên nghiệp, tận dụng kho dữ liệu của mình để tối ưu hóa quy trình làm việc.
Tòa soạn cần tích hợp AI vào hệ thống nội bộ
Tuy nhiên, việc tự xây dựng một mô hình AI riêng cho từng tòa soạn là một thách thức lớn, đặc biệt với các cơ quan báo chí nhỏ tại Việt Nam. Do đó, việc thuê ngoài và hợp tác với các công ty công nghệ bên ngoài là một giải pháp thực tế.
Hợp tác với công ty công nghệ bên ngoài
Từ khóa cốt lõi để phát triển và tồn tại trong tương lai của báo chí Việt Nam là “đổi mới sáng tạo”. Các cơ quan báo chí cần thay đổi liên tục để theo kịp nhu cầu của độc giả và công nghệ mới.
Đổi mới sáng tạo là chìa khóa
Tạo ra sản phẩm đặc biệt và độc đáo
Trong tương lai, báo chí Việt Nam cần tập trung vào việc tạo ra những sản phẩm đặc biệt, độc đáo, và vượt ra khỏi khuôn khổ truyền thống. Điều này sẽ giúp báo chí giữ chân được độc giả và phát triển bền vững.
Phát triển bền vững