Trong thời đại chuyển đổi số hiện nay, việc áp dụng các công nghệ kỹ thuật số vào mọi mặt của cuộc sống đã trở thành xu thế tất yếu. Tuy nhiên, đi cùng với những lợi ích và tiện ích mà chuyển đổi số mang lại là những rủi ro về an ninh mạng mà mỗi người dùng internet cần phải cảnh giác và đối mặt. Thông tin và dữ liệu đã trở thành tài sản quý giá, và mỗi công dân số cần trang bị cho mình những kỹ năng phòng vệ cơ bản để bảo vệ bản thân và góp phần giữ vững an ninh mạng quốc gia.
Mạng xã hội, với sự phổ biến và mức độ tiếp cận dễ dàng, đang trở thành một mảnh đất màu mỡ chứa đựng nhiều thông tin cá nhân nhạy cảm. Điều này đặt ra một thách thức lớn cho người dùng nếu không có kỹ năng bảo vệ thông tin cá nhân một cách hiệu quả. Để tăng cường bảo mật, người dùng cần lưu ý không chia sẻ thông tin cá nhân nhạy cảm trên mạng xã hội, thiết lập mật khẩu mạnh và bật xác thực hai yếu tố. Ngoài ra, cần thận trọng khi tải xuống các tập tin từ nguồn không rõ ràng để tránh những rủi ro về mã độc và phần mềm độc hại.
Không gian mạng hiện nay cũng dễ bị thao túng bởi tin giả và các luận điệu sai trái. Điều này đòi hỏi công dân số cần có kỹ năng kiểm chứng thông tin trước khi chia sẻ để tránh lan truyền thông tin sai lệch. Người dùng cần phát triển khả năng phân biệt thông tin đáng tin cậy và thông tin giả mạo, cũng như hiểu rõ về nguồn gốc của thông tin trước khi phổ biến.
Không chỉ vậy, việc hiểu rõ về quyền riêng tư và trách nhiệm pháp lý khi sử dụng mạng cũng là điều cần thiết. Thực tế cho thấy, mọi hành vi sử dụng mạng đều để lại dấu vết và có thể bị xử lý nếu vi phạm pháp luật. Những hành vi như tung tin sai sự thật, xâm phạm danh dự người khác, hay chia sẻ nội dung độc hại có thể dẫn đến truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc xử phạt hành chính. Vì vậy, việc học cách sử dụng mạng một cách có trách nhiệm và tuân thủ pháp luật là vô cùng quan trọng.
Để tự vệ trong không gian mạng, công dân số cần trang bị kiến thức và các công cụ công nghệ cần thiết. Cài đặt phần mềm diệt virus, thường xuyên cập nhật hệ điều hành, kiểm tra quyền truy cập của các ứng dụng và không cấp quyền cho phần mềm không rõ nguồn gốc là những bước cơ bản giúp bảo vệ thông tin cá nhân. Theo dõi các cảnh báo an ninh mạng từ cơ quan chức năng cũng là điều cần thiết để chủ động ứng phó với các mối đe dọa tiềm ẩn.
Trong xã hội số, mỗi người dân đều đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái an ninh mạng quốc gia. Trang bị kỹ năng phòng vệ trên không gian mạng không chỉ giúp bảo vệ bản thân mà còn thể hiện trách nhiệm với cộng đồng và đất nước. Một công dân số an toàn, có hiểu biết và có trách nhiệm chính là nền tảng cho một quốc gia số vững mạnh, an toàn và phát triển bền vững.