Để giảm thiểu tình trạng ô nhiễm không khí, hàng chục thành phố trên toàn thế giới đang tích cực triển khai các biện pháp siết chặt quy định đối với phương tiện giao thông chạy bằng xăng dầu. Một trong những biện pháp hiệu quả đang được áp dụng là việc thành lập các vùng phát thải thấp (Low Emission Zones – LEZ) hoặc vùng không phát thải (Zero-Emission Zones – ZEZ). Các khu vực này chủ yếu tập trung vào việc kiểm soát và hạn chế các phương tiện giao thông gây ô nhiễm môi trường.
Theo Viện Tài nguyên Thế giới (WRI), việc áp dụng các vùng không phát thải (ZEZ) không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm không khí mà còn mang lại nhiều lợi ích về môi trường và kinh tế. Nếu được thiết kế một cách hợp lý, các vùng này có thể giúp giảm số lượng phương tiện giao thông lưu thông, giảm thiểu tình trạng tắc nghẽn giao thông và thúc đẩy sự phát triển của thị trường xe điện.
Các thành phố trên thế giới đã bắt đầu triển khai các vùng không phát thải. Rotterdam, Amsterdam (Hà Lan), London, Oxford (Anh), Brussels (Bỉ), Santa Monica, Los Angeles (Mỹ), Oslo (Na Uy) và một số thành phố ở Trung Quốc đã chính thức triển khai hoặc công bố đề án thí điểm ZEZ. Các thành phố này đã đưa ra nhiều cách làm hiệu quả và có thể được xem là bài học kinh nghiệm cho những đô thị khác.
Một trong những cách tiếp cận hiệu quả là bắt đầu với việc hạn chế xe tải. Các thành phố như Amsterdam và Rotterdam đã ưu tiên chuyển đổi sang xe điện cho các xe tải và xe giao hàng. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm không khí mà còn giúp giảm thiểu tình trạng tắc nghẽn giao thông.
Thâm Quyến, một thành phố ở Trung Quốc, đã thiết lập 10 khu vực không phát thải với tổng diện tích 22 km2. Các khu vực này được bố trí tại trung tâm các quận nội thành, nơi thường xuyên ghi nhận mức độ ô nhiễm không khí cao và tình trạng tắc nghẽn giao thông.
Các thành phố cần đảm bảo rằng việc thiết kế các vùng không phát thải không làm gián đoạn chuỗi cung ứng hàng hóa và không gây ảnh hưởng tiêu cực đến các hoạt động kinh tế – xã hội đô thị. Để đạt được điều này, các thành phố có thể áp dụng các biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ, như cung cấp trợ cấp mua xe điện và tư vấn về các giải pháp sạc điện.
WRI cho rằng đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang phương tiện không phát thải là yếu tố then chốt để cải thiện chất lượng không khí, giảm rủi ro sức khỏe cho con người và cắt giảm lượng phát thải gây hại cho khí hậu và môi trường. Việc triển khai các vùng không phát thải có thể là thách thức, nhưng các thành phố như Amsterdam, Thâm Quyến và Rotterdam đã chứng minh rằng hoàn toàn khả thi.
Tổng kết, việc triển khai các vùng không phát thải là một biện pháp hiệu quả để giảm thiểu ô nhiễm không khí và mang lại nhiều lợi ích về môi trường và kinh tế. Các thành phố cần tiếp tục triển khai và mở rộng các vùng này, đồng thời đảm bảo rằng việc thiết kế và áp dụng các vùng không phát thải không gây ảnh hưởng tiêu cực đến các hoạt động kinh tế – xã hội đô thị.
Bạn có thể tham khảo thêm thông tin tại: https://www.wri.org/insights/cities-around-world-experimenting-zero-emission-zones