Chính sách thuế quan của Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump có thể mang lại cho ngân sách nước này một khoản thu khổng lồ lên đến 2.700 tỷ USD trong thập kỷ tới, theo đánh giá của ngân hàng đầu tư Morgan Stanley. Chiến lược thuế quan mới được áp dụng gần đây có thể được ví như một bức tranh ghép mảnh phức tạp, với mỗi mảnh đại diện cho một ngành hàng, một đối tác thương mại khác nhau, tạo nên một tổng thể đa sắc và khó đoán định.
Morgan Stanley chỉ ra rằng chính quyền của ông Trump đã chuyển đổi chiến lược từ việc áp dụng mức thuế đồng loạt cho toàn bộ hàng nhập khẩu sang chiến lược đánh thuế có chọn lọc – theo từng quốc gia, từng nhóm hàng hóa cụ thể. Sự thay đổi này đã khiến chính sách thuế trở nên phức tạp và tác động đến thị trường theo nhiều cách khác nhau, tạo ra một môi trường kinh tế không chắc chắn.
Cụ thể, khoảng 21% tổng kim ngạch nhập khẩu vào Mỹ hiện được miễn thuế, nhưng mức độ miễn trừ rất khác nhau giữa các đối tác thương mại. Ví dụ, 30% hàng hóa từ Liên minh châu Âu (EU) và 64% từ Malaysia được miễn thuế. Trong khi đó, Nhật Bản và Hàn Quốc chịu mức thuế tương ứng là 50% và 30%, chủ yếu trong lĩnh vực ô tô và linh kiện. Sự không thống nhất này đã tạo ra một bức tranh thuế quan phức tạp, khó hiểu.
Việc áp thuế cũng không thống nhất về thời điểm, có mức áp dụng ngay lập tức, có mức bị trì hoãn hoặc bị thay đổi theo tiến trình đàm phán thương mại. Điều này đã khiến tác động của chính sách thuế trở nên khó lường hơn bao giờ hết, tạo ra thách thức cho các doanh nghiệp, nhà đầu tư và người tiêu dùng.
Theo tính toán của Morgan Stanley, nếu chính sách thuế quan được duy trì ở mức như hiện tại, Kho bạc Mỹ có thể thu tới 2.700 tỷ USD trong 10 năm tới. Đây là một con số khổng lồ và chưa từng có tiền lệ trong lịch sử. Tuy nhiên, đi kèm với đó là rủi ro lạm phát tăng cao. Kể từ đầu năm 2025, đồng USD đã mất giá 10%, trong khi thuế quan leo thang có thể đẩy giá hàng hóa nhập khẩu tăng mạnh, trực tiếp tạo áp lực lên lạm phát và biên lợi nhuận doanh nghiệp.
Không phải tất cả các ngành đều bị tác động tiêu cực bởi chính sách thuế quan này. Các công ty công nghệ có thể hưởng lợi từ đồng USD yếu, nhưng các doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng như những công ty phụ thuộc vào chuỗi cung ứng toàn cầu lại đang đối mặt với chi phí đầu vào tăng mạnh và rủi ro gián đoạn sản xuất. Điều này đã tạo ra một môi trường kinh doanh đầy thách thức và bất ổn.
Chính sách thuế quan hiện tại của Mỹ có thể được coi là một mê trận, rất linh hoạt – và cũng rất bất định. Khi cuộc chơi thuế quan bước sang giai đoạn phức tạp hơn, giới đầu tư, doanh nghiệp và người tiêu dùng Mỹ đang bước vào một kỷ nguyên mới – nơi ngân sách Nhà nước có thể bội thu, nhưng đổi lại là áp lực ngày càng lớn đè lên vai người dân. Việc cần làm là theo dõi sát sao các diễn biến và tìm hiểu kỹ về chính sách thuế quan để có thể điều chỉnh chiến lược phù hợp.