Một cuộc cách mạng công nghệ đang hình thành tại Mỹ Latinh với sự ra đời của Latam GPT, mô hình AI đầu tiên được đào tạo chuyên sâu về đặc thù văn hóa và ngôn ngữ của khu vực.
Một liên minh gồm 12 quốc gia Mỹ Latinh đang hợp tác phát triển mô hình ngôn ngữ Trí tuệ Nhân tạo (AI) mang bản sắc khu vực. Dự án do Trung tâm Trí tuệ Nhân tạo Quốc gia Chile (CENIA) chủ trì, với sự tham gia của hơn 30 tổ chức học thuật và công nghệ.
Điểm khác biệt của Latam GPT nằm ở việc sử dụng di sản tri thức đa dạng của khu vực làm nền tảng phát triển. Thay vì phụ thuộc vào dữ liệu tiếng Anh từ Bắc Mỹ hay châu Âu, mô hình này được “nuôi dưỡng” bằng chính ngôn ngữ và văn hóa bản địa của Mỹ Latinh.
Bộ trưởng Khoa học Chile Aisén Etcheverry nhấn mạnh rằng Latam GPT không chỉ là một sản phẩm công nghệ đơn thuần mà còn mang sứ mệnh bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa Mỹ Latinh trong kỷ nguyên số.
Một trong những thành tựu nổi bật của dự án là việc tích hợp thành công hai ngôn ngữ bản địa Rapa Nui và Mapudungun vào Latam GPT, mở đường cho việc bảo tồn các ngôn ngữ thổ dân khác.
Mô hình AI tiên phong của Mỹ Latinh
Nhóm phát triển Latam GPT đã phải thu thập dữ liệu một cách công phu, bao gồm tài liệu lịch sử, tác phẩm văn học địa phương và tri thức bản địa. Kết quả là 17,5 terabyte thông tin đã được đưa vào hệ thống.
Về mặt kỹ thuật, Latam GPT được xây dựng trên nền tảng Llama3 với 70 tỷ tham số, hoạt động như một “bộ não mở” cho phép các nhà phát triển địa phương tạo ra ứng dụng riêng.
Đây là điểm sáng tạo then chốt của dự án: Thay vì cạnh tranh trực tiếp với các mô hình AI khác, Latam GPT tập trung vào việc cung cấp nền tảng cho các tổ chức địa phương phát triển giải pháp AI phù hợp với nhu cầu đặc thù.
Hiện tại, các thử nghiệm đầu tiên đang được triển khai tại nhiều thành phố của Chile. Ngân hàng Phát triển Mỹ Latinh (CAF) và dịch vụ điện toán đám mây Amazon Web Services (AWS) đã cam kết hỗ trợ nguồn lực để mở rộng dự án.
Giám đốc CENIA Álvaro Soto cho biết thách thức lớn nhất của dự án là nguồn tài chính hạn chế so với các đại gia công nghệ toàn cầu. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh rằng việc phát triển Latam GPT là bước đi quan trọng để khu vực thoát khỏi vị thế “người tiêu dùng công nghệ” thuần túy.