Chuyển đổi xanh trong ngành du lịch đang trở thành xu hướng tất yếu tại Việt Nam. Đảng và Nhà nước đã có các chủ trương, đường lối và chính sách nhằm thúc đẩy phát triển du lịch bền vững, trong đó có việc phát triển du lịch xanh. Theo Chiến lược phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2030, mục tiêu là phát triển du lịch theo hướng bền vững và bao trùm trên nền tảng tăng trưởng xanh.
Thực tế, từ năm 2018-2019, Hiệp hội Du lịch Việt Nam đã vận động các doanh nghiệp du lịch chung tay bảo vệ môi trường và giảm thiểu rác thải nhựa. Sau đại dịch COVID-19, Hiệp hội này đã tập trung xây dựng và ban hành Bộ tiêu chí Du lịch xanh (VITA GREEN), áp dụng cho các điểm đến và doanh nghiệp du lịch hội viên trên cả nước. Nhiều địa phương cũng đã triển khai các mô hình du lịch xanh. Ví dụ, TP. Hội An đã kêu gọi cộng đồng doanh nghiệp và du khách hạn chế và giảm thiểu đồ nhựa sử dụng một lần. Đảo Cô Tô (tỉnh Quảng Ninh) đã triển khai thí điểm quy định du khách không mang chai nhựa, túi nilon và các vật liệu có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường lên đảo.
Tuy nhiên, hành trình chuyển đổi sang du lịch xanh tại Việt Nam cũng gặp phải nhiều khó khăn và thách thức. Để phát triển du lịch xanh, cần thực hiện một số giải pháp đồng bộ. Thứ nhất, cần thực hiện tốt công tác quy hoạch và quản lý thực hiện quy hoạch, đảm bảo không phá vỡ hoặc điều chỉnh quy hoạch tùy tiện. Thứ hai, khuyến khích các nhà đầu tư và doanh nghiệp đầu tư vào du lịch có trách nhiệm theo hướng đầu tư xanh và bền vững. Đồng thời, cần kiểm soát chặt chẽ các hoạt động đầu tư và kinh doanh núp bóng dưới hình thức các ‘dự án du lịch xanh’ nhưng thực chất là đầu cơ bất động sản.
Một số giải pháp khác bao gồm việc đưa các tiêu chí xanh thành yêu cầu bắt buộc trong hoạt động du lịch; xây dựng cơ chế giám sát và đánh giá độc lập việc tuân thủ các tiêu chí môi trường đối với doanh nghiệp du lịch. Chính sách khuyến khích về thuế và vốn vay ưu đãi cũng cần được áp dụng cho những doanh nghiệp tiên phong áp dụng mô hình xanh. Bên cạnh đó, việc thành lập Ban chỉ đạo quốc gia về du lịch bền vững là cần thiết, giúp giám sát thực hiện các mục tiêu xanh, điều phối nguồn lực và tháo gỡ vướng mắc chính sách kịp thời cho các địa phương.
Cuối cùng, để phát triển du lịch xanh, cần tạo ra nhiều sản phẩm du lịch xanh, thân thiện với môi trường và du lịch có trách nhiệm. Điều này không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn tạo cơ hội việc làm và chia sẻ lợi ích với cộng đồng địa phương. Như vậy, với sự chung tay của các cấp chính quyền, doanh nghiệp và cộng đồng, chuyển đổi xanh trong du lịch sẽ trở thành hiện thực, góp phần vào sự phát triển bền vững của ngành du lịch Việt Nam.
