Công ty Kỹ thuật Quản lý bay (ATTECH) – một thương hiệu khoa học công nghệ hàng đầu trong lĩnh vực quản lý bay của Việt Nam, vừa kỷ niệm 15 năm thành lập. Quá trình hình thành và phát triển của công ty gắn liền với sự đổi mới và hoàn thiện không ngừng. Từ một đơn vị dịch vụ kỹ thuật hàng không, ATTECH đã vươn lên trở thành một tổ hợp doanh nghiệp công nghiệp hàng không hàng đầu tại Việt Nam.

Lịch sử hình thành của ATTECH bắt đầu từ năm 1986, khi Xí nghiệp Điện tử hàng không được thành lập. Với trọng trách lớn lao, công ty đã không ngừng phấn đấu và đổi mới để trở thành một đơn vị kỹ thuật điện tử chung phục vụ toàn ngành hàng không dân dụng Việt Nam. Năm 1998, Trung tâm Dịch vụ kỹ thuật Quản lý bay ra đời, đánh dấu một cột mốc quan trọng trong quá trình phát triển của công ty.

Đến năm 2010, ATTECH chính thức chuyển đổi mô hình hoạt động thành Công ty TNHH Kỹ thuật Quản lý bay – một doanh nghiệp đặc thù trên ba lĩnh vực công nghệ cao: cung cấp dịch vụ CNS (thông tin – dẫn đường – giám sát), bay kiểm tra hiệu chuẩn và sản xuất sản phẩm công nghiệp hàng không. Sự phát triển của ATTECH gắn liền với sứ mệnh đảm bảo an toàn cho hàng triệu chuyến bay mỗi năm.

Trong hành trình 15 năm qua, ATTECH đã không ngừng đổi mới và sáng tạo, tạo ra nhiều sản phẩm khoa học công nghệ mang dấu ấn của công ty. Các sản phẩm này đã được Cục Hàng không Việt Nam cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện khai thác trong ngành hàng không. Công ty đã sản xuất, tích hợp và triển khai nhiều thiết bị kỹ thuật hàng không nội địa, giảm phụ thuộc vào công nghệ nhập khẩu.

Một trong những thành tựu nổi bật của ATTECH là hệ thống đồng hồ thời gian chuẩn và thiết bị ghi âm kỹ thuật số cho các đài kiểm soát không lưu. Sản phẩm này đã được đưa ra thị trường từ năm 2011 và vẫn tiếp tục được cải tiến cho đến nay. Thiết bị ghi thoại và dữ liệu cũng là một sản phẩm tiêu biểu của công ty, đóng vai trò quan trọng trong đảm bảo an toàn hoạt động hàng không dân dụng.

Trong lĩnh vực phần mềm hàng không, ATTECH đã phát triển các hệ thống lõi, đòi hỏi công nghệ cao và chuẩn mực quốc tế. Dự án phát triển phần mềm Hệ thống luân chuyển điện văn không lưu (AMHS) giai đoạn 2013-2014 là một bước ngoặt lớn trong việc làm chủ nền tảng truyền tin hàng không. Hệ thống này đã giúp Việt Nam tiến một bước dài trong việc làm chủ công nghệ lõi trong ngành.

Hiện nay, ATTECH đang tích cực tham gia các dự án hợp tác quốc tế về giám sát không lưu, chia sẻ dữ liệu. Công ty cũng đang nghiên cứu và phát triển các sản phẩm mới, ứng dụng công nghệ cao và chuyển đổi số để đáp ứng nhu cầu của thị trường và góp phần đảm bảo an toàn cho hoạt động bay.

Với những thành tựu nổi bật trong 15 năm qua, ATTECH đã được tặng thưởng và vinh danh với nhiều danh hiệu và hình thức khen thưởng cao quý. Công ty tiếp tục lấy khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo làm trọng tâm phát triển, khẳng định vai trò tiên phong và bản sắc của một doanh nghiệp kỹ thuật hàng không hàng đầu quốc gia.

Một sự cố ẩu đả nghiêm trọng đã xảy ra trên chuyến bay từ Kuala Lumpur, Malaysia đến Trung Quốc vào ngày 21/7. Sự việc bắt nguồn từ khi một nhóm 3 phụ nữ tiếp tục trò chuyện lớn tiếng trong khoang máy bay của hãng AirAsia sau khi đèn đã được tắt. Một hành khách nam ngồi phía sau nhóm này đã nhiều lần nhắc nhở và đề nghị họ giữ trật tự để mọi người có thể nghỉ ngơi.

Tuy nhiên, tình hình đã trở nên căng thẳng khi người đàn ông này cảm thấy bức xúc và buông lời xúc phạm nhóm phụ nữ. Một trong số họ đã phản ứng lại bằng cách đấm vào mặt hành khách nam, và một người khác cũng tham gia vào vụ ẩu đả. Sự việc nhanh chóng biến thành một cuộc hỗn loạn, khiến nhiều hành khách khác hoảng loạn.

May mắn thay, tổ bay đã kịp thời can thiệp và kiểm soát tình huống, ngăn chặn vụ ẩu đả vượt ngoài tầm kiểm soát. Chuyến bay vẫn tiếp tục hành trình và hạ cánh an toàn tại Trung Quốc. Sau khi hạ cánh, cảnh sát đã tạm giữ 3 người và phạt tiền 2 người khác, tất cả đều là công dân Trung Quốc.

Sự việc này đã thu hút sự chú ý của truyền thông và cơ quan chức năng. Cục An ninh công cộng hàng không thuộc Sở Công an tỉnh Tứ Xuyên đã vào cuộc điều tra để làm rõ nguyên nhân và xử lý các cá nhân liên quan. Hãng hàng không AirAsia cũng đã lên tiếng khẳng định tổ bay đã xử lý tình huống một cách chuyên nghiệp và đúng quy trình, đảm bảo an toàn cho tất cả hành khách trên chuyến bay.

Đại diện của AirAsia cho biết: “Chúng tôi luôn đặt sự an toàn và thoải mái của hành khách lên hàng đầu. Tổ bay đã được đào tạo chuyên nghiệp để xử lý các tình huống khẩn cấp và chúng tôi luôn sẵn sàng hợp tác với cơ quan chức năng để đảm bảo an ninh hàng không.”

Trong khi đó, các hành khách khác trên chuyến bay đã chia sẻ về trải nghiệm đáng sợ của mình. “Tôi rất shock khi thấy sự việc xảy ra. May mắn là tổ bay đã kịp thời can thiệp và ngăn chặn vụ ẩu đả,” một hành khách cho biết.

Sự việc này đã làm dấy lên mối quan ngại về vấn đề an ninh hàng không và việc đảm bảo trật tự trên chuyến bay. Các hãng hàng không và cơ quan chức năng đang làm việc cùng nhau để ngăn chặn các sự cố tương tự xảy ra trong tương lai.

Các phi công máy bay chiến đấu của Mỹ đang được trang bị công nghệ cao để nâng cao kỹ năng bay mà không cần tham gia vào các chuyến bay thực tế. Phương pháp huấn luyện tiên tiến này cho phép họ mô phỏng các tình huống bay phức tạp và nguy hiểm trong một môi trường được kiểm soát và đảm bảo an toàn. Với sự hỗ trợ của công nghệ mô phỏng hiện đại, các phi công có thể tập trung vào việc phát triển các kỹ năng cần thiết như chiến đấu không đối không, tấn công mục tiêu trên mặt đất và thực hành các chiến thuật phức tạp khác.

Công nghệ mô phỏng này không chỉ giúp giảm thiểu rủi ro liên quan đến việc huấn luyện bay thực tế mà còn cho phép các phi công thử nghiệm và làm quen với các tình huống mà họ có thể gặp phải trong thực tế. Qua đó, họ có thể hoàn thiện kỹ năng và tăng cường khả năng phán đoán, giúp họ chuẩn bị tốt hơn cho các nhiệm vụ thực tế và tăng cường khả năng sẵn sàng chiến đấu.

Huấn luyện mô phỏng được thiết kế để tái tạo các điều kiện bay thực tế, giúp phi công có thể trải nghiệm và phản ứng với các tình huống khác nhau một cách chân thực. Các chương trình huấn luyện này được tùy chỉnh để đáp ứng nhu cầu cụ thể của từng phi công, giúp họ đạt được trình độ kỹ năng cao hơn.

Bằng cách tận dụng công nghệ mô phỏng tiên tiến, quân đội Mỹ đang nâng cao hiệu quả của quá trình huấn luyện phi công, đồng thời đảm bảo an toàn cho các phi công trong quá trình đào tạo. Điều này cũng thể hiện cam kết của họ trong việc áp dụng công nghệ hiện đại để nâng cao năng lực quân sự.

Không chỉ dừng lại ở việc huấn luyện, công nghệ mô phỏng còn đóng vai trò quan trọng trong việc nghiên cứu và phát triển các hệ thống máy bay chiến đấu mới. Các nhà sản xuất có thể sử dụng dữ liệu từ các buổi huấn luyện mô phỏng để cải tiến thiết kế và hiệu suất của máy bay.

Trong tương lai, công nghệ mô phỏng sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc đào tạo phi công và phát triển các hệ thống quân sự. Với sự phát triển không ngừng của công nghệ, khả năng và tính chân thực của các chương trình huấn luyện mô phỏng sẽ ngày càng được cải thiện.

Những sự cố tai nạn máy bay gây thương vong trong năm 2025 đã làm dấy lên lo ngại về sự an toàn của việc di chuyển bằng máy bay. Mặc dù các chuyên gia hàng không liên tục khẳng định rằng tỷ lệ tử vong khi di chuyển bằng máy bay là cực thấp, nhiều hành khách vẫn tỏ ra thận trọng. Mới đây, vào ngày 12/6, một chiếc Boeing 787 Dreamliner của Air India đã gặp nạn chỉ 30 giây sau khi cất cánh từ Ahmedabad, Ấn Độ, khiến 242 người trên máy bay và 19 người dưới mặt đất thiệt mạng.

Sự cố này đã làm gia tăng lo ngại về sự an toàn của máy bay Boeing 787, dẫn đến việc một số hành khách tuyên bố sẽ tránh sử dụng loại máy bay này và sẵn sàng trả thêm tiền để bay với các hãng khác. Tuy nhiên, các chuyên gia hàng không và cơ quan quản lý vẫn khẳng định rằng việc di chuyển bằng máy bay là một trong những hình thức di chuyển an toàn nhất.

Theo dữ liệu từ Tổ chức Lưu trữ Tai nạn Máy bay ở Geneva, đã có 54 vụ tai nạn xảy ra trong nửa đầu năm 2025, giảm so với 70 vụ trong cùng kỳ năm ngoái. Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA) cũng cho biết tỷ lệ tai nạn toàn cầu năm 2024 là 1,13 trên một triệu chuyến bay, thấp hơn mức trung bình 5 năm là 1,25.

Các chuyên gia cũng cho rằng sự phổ biến của mạng xã hội đã làm gia tăng nhận thức và sự chú ý về an toàn máy bay, nhưng cũng nhấn mạnh rằng các vụ tai nạn máy bay vẫn là những trường hợp ngoại lệ thống kê trong một ngành vận hành hơn 100.000 chuyến bay mỗi ngày trên toàn cầu. Marco Chan, cựu phi công và giảng viên hàng không tại Đại học Buckinghamshire New, Anh, cho biết: ‘Để dễ hình dung, trung bình một người phải bay mỗi ngày trong hơn 15.000 năm để gặp một vụ tai nạn chết người’.

Mặc dù một số hãng hàng không như Air India và Delta Air Lines đã báo cáo lượng đặt chỗ giảm sau các vụ tai nạn, nhưng bức tranh toàn cầu vẫn lạc quan hơn. IATA báo cáo vào tháng 5 rằng nhu cầu hành khách toàn cầu tăng 5% so với cùng kỳ năm ngoái. Các chuyên gia hàng không cũng cho rằng các vụ tai nạn nổi bật có thể khiến hành khách bất an, nhưng hiếm khi dẫn đến thay đổi hành vi lâu dài.

Thảm kịch rơi máy bay của Air India gần đây đã đặt ra câu hỏi về sức khỏe tâm lý của phi công, sau nhiều sự cố hàng không nghiêm trọng trong quá khứ. Hiện tại, các nhà điều tra đang xem xét hồ sơ y tế của cơ trưởng Sumeet Sabharwal, người điều khiển chuyến bay Air India 171, gặp nạn vào ngày 12 tháng 6, làm 241 người thiệt mạng. Theo báo cáo sơ bộ, các công tắc điều khiển nhiên liệu đã bị tắt ngay sau khi máy bay cất cánh, dẫn đến mất lực đẩy và rơi xuống khu dân cư tại Ahmedabad. Thông tin về việc cơ trưởng Sabharwal từng nghỉ phép vì lý do tang chế và có dấu hiệu trầm cảm đang làm dấy lên mối quan ngại về khía cạnh tâm lý của phi công, mặc dù Air India nhấn mạnh rằng chưa thể kết luận gì cho đến khi cuộc điều tra hoàn tất.

Câu chuyện của Air India 171 không phải là trường hợp đơn lẻ. Ngành hàng không đã chứng kiến nhiều thảm kịch được cho là do khủng hoảng tâm thần của phi công gây ra. Ví dụ như vụ Germanwings năm 2015, khiến 150 người thiệt mạng, xảy ra khi cơ phó Andreas Lubitz cố tình khóa cửa buồng lái, điều khiển máy bay lao vào núi tại Pháp. Điều tra cho thấy Lubitz từng bị trầm cảm nặng, che giấu bệnh và từng tìm kiếm thông tin về cơ chế khóa buồng lái. Ngoài ra, giả thuyết về vụ tự sát của cơ trưởng cũng được đặt ra trong vụ mất tích của chuyến bay MH370 năm 2014, mặc dù chưa có bằng chứng chính thức.

Các chuyên gia cho rằng ngành hàng không vẫn chưa có biện pháp đầy đủ để xử lý vấn đề tâm lý của phi công. Dữ liệu cho thấy nếu tính riêng các vụ tai nạn do phi công tự sát, có thể là nguyên nhân tử vong lớn thứ hai trong các vụ rơi máy bay phương Tây từ năm 2012. Hơn 56% phi công Mỹ từng né tránh việc khám sức khỏe vì lo ngại ảnh hưởng đến công việc. Chuyên gia hàng không Marc Atherton nhận định rằng ngành hàng không toàn cầu có hệ thống quản lý rủi ro rất tốt về kỹ thuật và vận hành, nhưng lại thiếu chiến lược rõ ràng cho sức khỏe tâm thần – yếu tố sống còn trong an toàn bay.

Tổ chức IPAAC, liên minh quốc tế hỗ trợ đồng nghiệp ngành hàng không, cũng cho rằng sức khỏe tinh thần nên được xem là một phần cấu thành an toàn bay. Họ kêu gọi mở rộng các chương trình hỗ trợ ẩn danh giữa các nhân viên cùng ngành để giúp phát hiện và can thiệp sớm. Việc cải tiến thiết kế cửa buồng lái cũng được đề xuất sau thảm kịch Germanwings, nhưng giới chức cảnh báo rằng thay đổi này có thể làm tăng nguy cơ bị xâm nhập buồng lái từ bên ngoài.

Đến nay, Hội Hàng không Hoàng gia Anh (RAeS) đã công bố báo cáo cảnh báo rằng dù ngành hàng không đã có nỗ lực hỗ trợ nhân viên đối mặt với vấn đề tâm lý, nhưng vẫn thiếu hệ thống quản lý rủi ro tâm thần hiệu quả ngay từ đầu. Chủ tịch IPAAC, ông Dave Fielding, cho rằng đã có nhiều tiến bộ toàn cầu trong lĩnh vực này, nhưng tất cả vẫn đang ở giai đoạn sơ khai và cần tiếp tục nỗ lực mạnh mẽ hơn.