Trí tuệ nhân tạo (AI) đã trở thành một phần không thể thiếu trong hoạt động của nhiều doanh nghiệp hiện nay. Việc tích hợp AI vào hệ thống chatbot giúp cải thiện hiệu năng công việc và tăng trải nghiệm người dùng. Tuy nhiên, điều này cũng tạo ra một lỗ hổng bảo mật tiềm ẩn khi hệ thống chatbot tích hợp AI có thể trở thành mục tiêu cho các cuộc tấn công mạng, nhằm lấy cắp thông tin trên hệ thống lưu trữ dữ liệu.

Ông Đào Việt Hùng, giám đốc quốc gia Akamai Technologies Việt Nam, đã cảnh báo về các phương thức tấn công vào các mô hình AI. Trong đó, phổ biến nhất là dạng “đầu độc nội dung”, một loại hình tấn công khó bị phát hiện bởi những hệ thống bảo vệ thông tin truyền thống. Hacker có thể lợi dụng cách này bằng việc liên tục hỏi và dạy lại mô hình AI những thông tin sai lệch, gây “nhiễm độc” thông tin.

Nếu thông tin trên hệ thống cloud đã bị “nhiễm độc” mà không được phát hiện và vẫn được tiếp tục sử dụng, nó có thể đưa ra những thông tin không chính xác. Thậm chí, kẻ tấn công có thể sử dụng lỗ hổng này để lách vào cơ sở dữ liệu với mục đích lấy thông tin. Ông Đào Việt Hùng đã đưa ra ví dụ về việc hệ thống chatbot bán hàng trực tuyến của một hãng ô tô bị thuyết phục để bán một chiếc xe mới với giá chỉ 1 đô la.

Nguyên nhân của sự việc này là do trong quá trình trao đổi, thỏa thuận với chatbot, khách hàng đã tìm cách “lách” vào cơ sở dữ liệu và thuyết phục chatbot đồng ý với yêu cầu trên. Một ví dụ khác là khi hacker đã thành công lấy được tất cả tài liệu mật và sơ đồ tổ chức của công ty chỉ bằng cách soạn những câu hỏi phù hợp gửi đến chatbot AI nội bộ.

Trước những rủi ro này, ông Đào Việt Hùng chia sẻ về giải pháp AI security để chính AI bảo vệ AI, một hình thức được nhiều doanh nghiệp lớn trên thế giới sử dụng. Với phương thức bảo mật này, những dữ liệu được lưu trữ tích hợp nhiều lớp bảo vệ, giúp ngăn chặn việc “nhiễm độc”.

Hệ thống AI security có khả năng phát hiện được đâu là những thông tin sạch và đâu là những thông tin tiềm ẩn nguy cơ tấn công. Từ đó, nó sẽ có phương án xử lý nhanh chóng và thích hợp. Sự kiện OpenInfra & Cloud Native Day Vietnam 2025 sẽ diễn ra vào ngày 26-7 tại Hà Nội, do Hiệp hội Internet Việt Nam (VIA) phối hợp với Vietnam Open Infrastructure Community (VietOpenInfra), Câu lạc bộ Điện toán đám mây và Trung tâm Dữ liệu Việt Nam (VNCDC) tổ chức, với sự ủng hộ của Bộ Khoa học và Công nghệ.

Tình trạng lộ, lọt thông tin cá nhân đang trở thành một vấn đề ngày càng nghiêm trọng và tinh vi trong thời đại số hóa. Sự phát triển của thương mại điện tử và số hóa các loại hình dịch vụ đã tạo ra môi trường thuận lợi cho hoạt động mua, bán dữ liệu cá nhân. Các diễn đàn và tài khoản mạng xã hội trở thành nơi công khai cho các giao dịch này, với sự tham gia của cả tổ chức và doanh nghiệp. Hệ lụy của tình trạng này là nhiều người phải đối mặt với việc bị nhắn tin, gọi điện gây phiền phức, thậm chí là bị lừa đảo. Dựa vào thông tin cá nhân, kẻ xấu có thể tạo ra các kịch bản lừa đảo riêng biệt cho từng nhóm đối tượng khác nhau.

Theo chuyên gia Ngô Trí Nhật, mặc dù cơ quan chức năng đã và đang nỗ lực đấu tranh và đã đánh sập nhiều đường dây chuyên đánh cắp và mua bán dữ liệu cá nhân, nhưng các băng nhóm hacker vẫn tiếp tục hoạt động với nhiều hình thức ngày càng tinh vi. Quá trình điều tra và xử lý những trường hợp này thường kéo dài, gây ảnh hưởng lớn đến công tác bảo đảm an toàn thông tin.

Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an) đã báo cáo về tình trạng mua, bán dữ liệu cá nhân trong sáu tháng đầu năm 2025. Có 56 vụ việc liên quan đến mua, bán dữ liệu cá nhân, với hơn 110 triệu bản ghi bị thu thập và rao bán. Thượng tá Triệu Mạnh Tùng, Phó Cục trưởng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, chia sẻ rằng nhu cầu thu thập dữ liệu cá nhân phục vụ hoạt động sản xuất và kinh doanh là rất lớn. Tuy nhiên, nhiều hệ thống thông tin có hoạt động thu thập, phân tích, và xử lý dữ liệu cá nhân hiện còn tồn tại lỗ hổng trong quy trình khai thác và sử dụng.

Ông Ngô Minh Hiếu, Giám đốc Công ty TNHH Doanh nghiệp xã hội Chống lừa đảo, cho rằng các doanh nghiệp hoàn toàn có thể sử dụng dữ liệu cá nhân của khách hàng để gia tăng giá trị dịch vụ và kết nối. Tuy nhiên, quan trọng nhất là việc khai thác phải bảo đảm tính bảo mật, lưu trữ thông tin tại máy chủ ở Việt Nam và có mã hóa các thông tin nhạy cảm như danh tính khách hàng, tình trạng tài chính,…

Để ngăn chặn tình trạng lộ, lọt thông tin và bảo vệ người dân khỏi nạn lừa đảo, Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026. Luật này quy định rõ ràng và cụ thể các khái niệm về dữ liệu cá nhân, bao gồm “dữ liệu cá nhân cơ bản”, “dữ liệu cá nhân nhạy cảm”, “đánh giá tác động xử lý dữ liệu cá nhân”, và “bảo vệ dữ liệu cá nhân”. Luật cũng cấm tuyệt đối hành vi mua, bán dữ liệu cá nhân.

Các chuyên gia cho rằng cơ quan chức năng cần triển khai các giải pháp đồng bộ, như ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành chi tiết và dễ thực hiện. Ngoài ra, cần xây dựng cơ chế phối hợp giữa các bộ, cơ quan để chia sẻ dữ liệu và cảnh báo sớm vi phạm. Tổ chức các chiến dịch tuyên truyền và nâng cao nhận thức về bảo mật thông tin cá nhân cũng là điều cần thiết. Đồng thời, cần có một kênh tương tác và đường dây nóng để người dân và doanh nghiệp có thể tố giác hành vi vi phạm hoặc khai báo nếu phát hiện dữ liệu của mình bị đánh cắp.

Người dân cần cảnh giác và không chia sẻ thông tin cá nhân qua mạng xã hội hoặc các khảo sát trôi nổi. Sử dụng mật khẩu mạnh và không dùng chung mật khẩu cho nhiều tài khoản là một biện pháp quan trọng. Người dân cũng nên tránh mở các liên kết hoặc tập tin đáng ngờ và thường xuyên cập nhật các phần mềm chống virus và bảo mật trên các thiết bị cá nhân.

Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng vừa ký Quyết định số 1562/QĐ-TTg ngày 18/7/2025 về việc bảo đảm liên thông, đồng bộ, bí mật Nhà nước trong hoạt động chuyển đổi số của cả hệ thống chính trị.

Quyết định này nhằm đảm bảo việc liên thông, đồng bộ dữ liệu trong hoạt động chuyển đổi số được thực hiện một cách an toàn và bảo mật, phù hợp với các quy định của pháp luật. Theo quyết định, dữ liệu được liên thông, đồng bộ trên các nền tảng chia sẻ dùng chung phải đáp ứng các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia.

Các cơ quan Đảng, Nhà nước có thể sử dụng các nền tảng chia sẻ dùng chung hoặc nền tảng dùng chung khác của đơn vị để liên thông, đồng bộ dữ liệu trong hoạt động chuyển đổi số nội bộ. Việc liên thông, đồng bộ dữ liệu, nền tảng, hệ thống thông tin giữa các cơ quan Đảng, Nhà nước phải được định danh và xác thực theo quy định của pháp luật.

Phương thức liên thông dữ liệu, nền tảng, hệ thống thông tin giữa các cơ quan Đảng, Nhà nước thực hiện theo quy định của Nghị định số 47/2020/NĐ-CP và các quy định của pháp luật có liên quan. Quyết định cũng nêu rõ rằng hệ thống thông tin, trung tâm dữ liệu tham gia liên thông, đồng bộ phải được phê duyệt cấp độ an toàn hệ thống thông tin và triển khai đầy đủ phương án bảo đảm an toàn thông tin.

Hoạt động liên thông, đồng bộ liên quan thuộc phạm vi bí mật Nhà nước phải tuân thủ quy định của pháp luật bảo vệ bí mật Nhà nước và cơ yếu. Cụ thể, dữ liệu thuộc bí mật Nhà nước khi liên thông, đồng bộ được phân loại, mã hóa bằng giải pháp bảo mật cơ yếu theo đúng cấp độ bí mật và được xử lý trên các hệ thống đáp ứng yêu cầu bảo mật tương ứng, do cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.

Cơ quan chủ quản dữ liệu, nền tảng, hệ thống thông tin chủ trì xây dựng phương án và tổ chức thực hiện liên thông thuộc phạm vi quản lý bảo đảm các biện pháp bảo vệ dữ liệu cá nhân, bảo vệ bí mật Nhà nước theo quy định của pháp luật. Quyết định này được xem là một bước quan trọng trong việc đảm bảo an toàn và bảo mật cho hoạt động chuyển đổi số của cả hệ thống chính trị, đồng thời nâng cao hiệu quả của việc liên thông, đồng bộ dữ liệu giữa các cơ quan Đảng, Nhà nước.

Với quyết định này, Chính phủ Việt Nam tiếp tục khẳng định cam kết của mình trong việc xây dựng một môi trường chuyển đổi số an toàn, bảo mật và đồng bộ, phục vụ cho sự phát triển của đất nước và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.