Trong thời đại chuyển đổi số hiện nay, việc áp dụng các công nghệ kỹ thuật số vào mọi mặt của cuộc sống đã trở thành xu thế tất yếu. Tuy nhiên, đi cùng với những lợi ích và tiện ích mà chuyển đổi số mang lại là những rủi ro về an ninh mạng mà mỗi người dùng internet cần phải cảnh giác và đối mặt. Thông tin và dữ liệu đã trở thành tài sản quý giá, và mỗi công dân số cần trang bị cho mình những kỹ năng phòng vệ cơ bản để bảo vệ bản thân và góp phần giữ vững an ninh mạng quốc gia.

Mạng xã hội, với sự phổ biến và mức độ tiếp cận dễ dàng, đang trở thành một mảnh đất màu mỡ chứa đựng nhiều thông tin cá nhân nhạy cảm. Điều này đặt ra một thách thức lớn cho người dùng nếu không có kỹ năng bảo vệ thông tin cá nhân một cách hiệu quả. Để tăng cường bảo mật, người dùng cần lưu ý không chia sẻ thông tin cá nhân nhạy cảm trên mạng xã hội, thiết lập mật khẩu mạnh và bật xác thực hai yếu tố. Ngoài ra, cần thận trọng khi tải xuống các tập tin từ nguồn không rõ ràng để tránh những rủi ro về mã độc và phần mềm độc hại.

Không gian mạng hiện nay cũng dễ bị thao túng bởi tin giả và các luận điệu sai trái. Điều này đòi hỏi công dân số cần có kỹ năng kiểm chứng thông tin trước khi chia sẻ để tránh lan truyền thông tin sai lệch. Người dùng cần phát triển khả năng phân biệt thông tin đáng tin cậy và thông tin giả mạo, cũng như hiểu rõ về nguồn gốc của thông tin trước khi phổ biến.

Không chỉ vậy, việc hiểu rõ về quyền riêng tư và trách nhiệm pháp lý khi sử dụng mạng cũng là điều cần thiết. Thực tế cho thấy, mọi hành vi sử dụng mạng đều để lại dấu vết và có thể bị xử lý nếu vi phạm pháp luật. Những hành vi như tung tin sai sự thật, xâm phạm danh dự người khác, hay chia sẻ nội dung độc hại có thể dẫn đến truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc xử phạt hành chính. Vì vậy, việc học cách sử dụng mạng một cách có trách nhiệm và tuân thủ pháp luật là vô cùng quan trọng.

Để tự vệ trong không gian mạng, công dân số cần trang bị kiến thức và các công cụ công nghệ cần thiết. Cài đặt phần mềm diệt virus, thường xuyên cập nhật hệ điều hành, kiểm tra quyền truy cập của các ứng dụng và không cấp quyền cho phần mềm không rõ nguồn gốc là những bước cơ bản giúp bảo vệ thông tin cá nhân. Theo dõi các cảnh báo an ninh mạng từ cơ quan chức năng cũng là điều cần thiết để chủ động ứng phó với các mối đe dọa tiềm ẩn.

Trong xã hội số, mỗi người dân đều đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái an ninh mạng quốc gia. Trang bị kỹ năng phòng vệ trên không gian mạng không chỉ giúp bảo vệ bản thân mà còn thể hiện trách nhiệm với cộng đồng và đất nước. Một công dân số an toàn, có hiểu biết và có trách nhiệm chính là nền tảng cho một quốc gia số vững mạnh, an toàn và phát triển bền vững.

Lừa đảo tuyển dụng trực tuyến đang trở thành một vấn đề nhức nhối trong thời đại kỹ thuật số. Trên các nền tảng mạng xã hội như TikTok, Facebook, Zalo,…, hàng loạt tin tuyển dụng hấp dẫn đã xuất hiện, thu hút sự chú ý của nhiều sinh viên và lao động phổ thông. Tuy nhiên, đằng sau những lời hứa hẹn về việc làm và thu nhập cao, nhiều người đã trở thành nạn nhân của các ‘bẫy’ việc làm tinh vi, mất trắng hàng trăm nghìn đến vài triệu đồng chỉ sau vài cú nhấp chuột và tin nhắn chuyển khoản.

Các đối tượng lừa đảo thường lợi dụng tâm lý muốn có việc làm nhanh chóng và thu nhập cao của người lao động, đặc biệt là sinh viên và lao động phổ thông. Theo thống kê từ Phòng An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Công an TP.HCM, số vụ lừa đảo tuyển dụng trực tuyến trong nửa đầu năm 2025 có chiều hướng tăng mạnh. Các chiêu trò lừa đảo ngày càng tinh vi, từ dựng fanpage giả mạo công ty thật, sử dụng hình ảnh thương hiệu uy tín, đến tổ chức phỏng vấn qua video call để tạo niềm tin.

Chuyên gia dự báo nguồn nhân lực Trần Anh Tuấn nhận định: ‘Tội phạm lợi dụng tâm lý người lao động muốn có việc ngay, không có nhiều kinh nghiệm, đặc biệt là mong muốn thu nhập cao mà ít ràng buộc. Đây chính là lỗ hổng để tội phạm khai thác.’

Để tránh trở thành nạn nhân của các ‘bẫy’ việc làm, người tìm việc cần thận trọng và tỉnh táo. Giám đốc kinh doanh Việc Làm Tốt Dương Việt Linh khuyến cáo: ‘Tuyệt đối không chuyển tiền trước, không gửi thông tin cá nhân nếu chưa xác minh doanh nghiệp. Người tìm việc nên kiểm tra thông tin qua trang web chính thức, gọi điện thoại đến tổng đài hoặc hỏi cộng đồng uy tín.’

Bên cạnh đó, các nền tảng mạng xã hội, diễn đàn việc làm cũng cần phải chịu trách nhiệm kiểm soát nội dung tuyển dụng. Các sàn việc làm cần có cơ chế xác minh tài khoản người đăng tin, gắn nhãn tin ‘đã xác thực’ và tăng cường AI lọc nội dung lừa đảo.

Công an TP.HCM kêu gọi các trường học, báo chí, doanh nghiệp cùng vào cuộc để nâng cao nhận thức cộng đồng về vấn đề này. Với hàng ngàn sinh viên sắp tốt nghiệp, kỳ nghỉ hè là ‘thời điểm vàng’ của thị trường lao động, nhưng cũng là ‘mùa săn mồi’ của các đối tượng xấu.

Trong thế giới việc làm số hóa, sự tỉnh táo là ‘tấm khiên’ đầu tiên bảo vệ người lao động khỏi những cú lừa đầy đau đớn. Công việc thật sẽ không yêu cầu bạn trả tiền trước để được làm việc. Vì vậy, người lao động cần phải cảnh giác và không để bản thân trở thành nạn nhân của các chiêu trò lừa đảo tuyển dụng trực tuyến.

Hãy luôn nhớ rằng, khi tìm việc làm, bạn nên tìm hiểu kỹ về công ty và vị trí tuyển dụng thông qua các kênh chính thức, không nên tin vào những lời hứa hẹn quá tốt đẹp và không chuyển tiền trước cho bất kỳ mục đích nào. Chỉ khi tỉnh táo và cẩn thận, bạn mới có thể tránh được những rủi ro và tìm được công việc phù hợp với mình.

Ngoài ra, bạn có thể tham khảo các bài viết về viec lam và tuyen dung để có thể tìm hiểu thêm về thị trường lao động và cách tìm việc làm an toàn.