Chính sách thuế quan của Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump có thể mang lại cho ngân sách nước này một khoản thu khổng lồ lên đến 2.700 tỷ USD trong thập kỷ tới, theo đánh giá của ngân hàng đầu tư Morgan Stanley. Chiến lược thuế quan mới được áp dụng gần đây có thể được ví như một bức tranh ghép mảnh phức tạp, với mỗi mảnh đại diện cho một ngành hàng, một đối tác thương mại khác nhau, tạo nên một tổng thể đa sắc và khó đoán định.

Morgan Stanley chỉ ra rằng chính quyền của ông Trump đã chuyển đổi chiến lược từ việc áp dụng mức thuế đồng loạt cho toàn bộ hàng nhập khẩu sang chiến lược đánh thuế có chọn lọc – theo từng quốc gia, từng nhóm hàng hóa cụ thể. Sự thay đổi này đã khiến chính sách thuế trở nên phức tạp và tác động đến thị trường theo nhiều cách khác nhau, tạo ra một môi trường kinh tế không chắc chắn.

Cụ thể, khoảng 21% tổng kim ngạch nhập khẩu vào Mỹ hiện được miễn thuế, nhưng mức độ miễn trừ rất khác nhau giữa các đối tác thương mại. Ví dụ, 30% hàng hóa từ Liên minh châu Âu (EU) và 64% từ Malaysia được miễn thuế. Trong khi đó, Nhật Bản và Hàn Quốc chịu mức thuế tương ứng là 50% và 30%, chủ yếu trong lĩnh vực ô tô và linh kiện. Sự không thống nhất này đã tạo ra một bức tranh thuế quan phức tạp, khó hiểu.

Việc áp thuế cũng không thống nhất về thời điểm, có mức áp dụng ngay lập tức, có mức bị trì hoãn hoặc bị thay đổi theo tiến trình đàm phán thương mại. Điều này đã khiến tác động của chính sách thuế trở nên khó lường hơn bao giờ hết, tạo ra thách thức cho các doanh nghiệp, nhà đầu tư và người tiêu dùng.

Theo tính toán của Morgan Stanley, nếu chính sách thuế quan được duy trì ở mức như hiện tại, Kho bạc Mỹ có thể thu tới 2.700 tỷ USD trong 10 năm tới. Đây là một con số khổng lồ và chưa từng có tiền lệ trong lịch sử. Tuy nhiên, đi kèm với đó là rủi ro lạm phát tăng cao. Kể từ đầu năm 2025, đồng USD đã mất giá 10%, trong khi thuế quan leo thang có thể đẩy giá hàng hóa nhập khẩu tăng mạnh, trực tiếp tạo áp lực lên lạm phát và biên lợi nhuận doanh nghiệp.

Không phải tất cả các ngành đều bị tác động tiêu cực bởi chính sách thuế quan này. Các công ty công nghệ có thể hưởng lợi từ đồng USD yếu, nhưng các doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng như những công ty phụ thuộc vào chuỗi cung ứng toàn cầu lại đang đối mặt với chi phí đầu vào tăng mạnh và rủi ro gián đoạn sản xuất. Điều này đã tạo ra một môi trường kinh doanh đầy thách thức và bất ổn.

Chính sách thuế quan hiện tại của Mỹ có thể được coi là một mê trận, rất linh hoạt – và cũng rất bất định. Khi cuộc chơi thuế quan bước sang giai đoạn phức tạp hơn, giới đầu tư, doanh nghiệp và người tiêu dùng Mỹ đang bước vào một kỷ nguyên mới – nơi ngân sách Nhà nước có thể bội thu, nhưng đổi lại là áp lực ngày càng lớn đè lên vai người dân. Việc cần làm là theo dõi sát sao các diễn biến và tìm hiểu kỹ về chính sách thuế quan để có thể điều chỉnh chiến lược phù hợp.

Hội nghị Bộ trưởng Tài chính và Thống đốc Ngân hàng Trung ương G20 đã kết thúc ngày họp đầu tiên tại Nam Phi vào ngày 17/7, với chính sách thuế quan của Mỹ là tâm điểm chính trong chương trình nghị sự. Bộ trưởng Tài chính Canada Francois-Philippe Champagne đã nhấn mạnh rằng các nền kinh tế lớn không thể để những bất ổn trở thành ‘trạng thái bình thường mới’ trong bối cảnh gia tăng các rào cản thương mại và thuế quan trên toàn cầu.

Ông Champagne cho biết cụm từ ‘bất ổn’ được nhắc đến nhiều nhất trong các cuộc thảo luận. Theo ông, các biện pháp hạn chế thương mại và thuế quan đang dẫn đến sự tái cân bằng lớn trong thương mại toàn cầu, buộc các quốc gia phải đa dạng hóa, thiết lập liên minh mới và mở ra các tuyến vận tải hàng hải mới. Điều này thể hiện sự thay đổi sâu sắc trong cách tiếp cận thương mại và đầu tư giữa các quốc gia.

Bộ trưởng Champagne bày tỏ lạc quan rằng hội nghị sẽ đạt được tuyên bố chung, bất chấp sự vắng mặt của Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent và chính sách thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ông hy vọng rằng các bên sẽ có thể tìm được tiếng nói chung và giải pháp cho các thách thức kinh tế toàn cầu.

Tương tự, các bộ trưởng tài chính khác cũng bày tỏ lo ngại về tác động của chính sách thuế quan mới của Mỹ đối với triển vọng tăng trưởng kinh tế toàn cầu. Bộ trưởng Tài chính Nhật Bản Kato Katsunobu cho biết Nhật Bản lo ngại về bất ổn do các mức thuế đối ứng của Mỹ đối với nền kinh tế toàn cầu và thị trường tài chính. Ông nhấn mạnh rằng tình hình này cần được theo dõi chặt chẽ và các biện pháp cần thiết sẽ được thực hiện để giảm thiểu tác động tiêu cực.

Dự kiến, các bộ trưởng tài chính và thống đốc ngân hàng trung ương G20 sẽ tiếp tục thảo luận về tăng trưởng kinh tế bền vững ở châu Phi và các vấn đề khác trong ngày thứ hai và cũng là ngày cuối của hội nghị vào ngày 18/7. Các bên sẽ trao đổi quan điểm và tìm kiếm giải pháp cho các thách thức kinh tế toàn cầu, từ đó đưa ra các quyết định quan trọng để thúc đẩy sự ổn định và tăng trưởng kinh tế.

Một trong những vấn đề quan trọng được thảo luận tại hội nghị là tăng trưởng kinh tế bền vững ở châu Phi. Các bộ trưởng tài chính và thống đốc ngân hàng trung ương sẽ tìm cách thúc đẩy sự phát triển kinh tế ở châu lục này, đồng thời giải quyết các thách thức như đói nghèo, bất bình đẳng và biến đổi khí hậu.

Ngoài ra, các bên cũng sẽ thảo luận về các vấn đề khác như cải cách hệ thống tài chính quốc tế, tăng cường hợp tác giữa các quốc gia và tổ chức quốc tế, và giải quyết các thách thức kinh tế toàn cầu khác. Hội nghị G20 là một cơ hội quan trọng để các bộ trưởng tài chính và thống đốc ngân hàng trung ương trao đổi quan điểm và tìm kiếm giải pháp cho các thách thức kinh tế toàn cầu.