Trung tâm Công nghệ Sinh học TPHCM – Một Dự án đầy Tham vọng bị bỏ dở vì… tuổi hưu

TS Nguyễn Quốc Bình, một chuyên gia hàng đầu về nghiên cứu chuyển nạp gene trên cây trồng tại Đại học Laval, TP Québec, Canada, đã bán hết gia sản và cùng gia đình trở về Việt Nam vào năm 2004 theo lời mời của lãnh đạo TPHCM. Mục tiêu của ông là xây dựng một Trung tâm Công nghệ Sinh học hiện đại, mang tầm quốc tế, không lạc hậu sau 20 năm.

Sau gần 10 năm xây dựng, Trung tâm Công nghệ Sinh học đầu tiên tại TPHCM đã được hình thành với tổng kinh phí đầu tư lên đến 100 triệu USD. Trung tâm này đã nghiên cứu và đăng ký bản quyền hàng loạt công trình phục vụ ngành nông nghiệp, thủy sản và sản xuất thuốc. Tuy nhiên, khi Trung tâm đang trên đà phát triển, TS Nguyễn Quốc Bình đã phải về hưu theo luật vào năm 2014, ở tuổi 60.

Ông Bình cho rằng, sự quyết tâm toàn diện của lãnh đạo thành phố là yếu tố then chốt giúp Trung tâm được thành lập. Tuy nhiên, cơ chế và thể chế hiện hành đã không cho phép ông tiếp tục phát triển Trung tâm. Ông kỳ vọng vào sự nghiêm túc thực sự từ những người lãnh đạo thành phố trong việc tái thiết và phát triển Trung tâm.

Theo TS Nguyễn Sĩ Dũng, nguyên Phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, để thu hút nhân tài từ nước ngoài trở về, cần có một thể chế phát triển nhân tài, chứ không chỉ là chính sách thu hút nhân tài. Thể chế này cần đáp ứng được 3 tiêu chí: Trao quyền cho người có năng lực thực sự; Trao cơ chế linh hoạt để họ được thử, được sai và được sửa; Trao niềm tin để họ dám dấn thân và vượt qua sự trì trệ, kìm hãm.

Ông Dũng cho rằng, nếu nhân tài vẫn bị trói buộc bởi các quy trình cứng nhắc, nếu quyết định của họ luôn phải ‘xin ý kiến tập thể’ và nếu họ không được bảo vệ khỏi những rủi ro thể chế khi đổi mới thì chẳng có lý do gì để họ ở lại hoặc cống hiến hết mình.

Cải cách thể chế nhân tài phải là một phần trong cải cách thể chế quốc gia. Nếu không có tư duy chiến lược và quyết tâm thể chế như vậy thì mọi chương trình dù tốt đến mấy cũng chỉ là ‘vá víu’, không thể tạo nên bước ngoặt thật sự.

Trong bối cảnh hiện nay, việc tạo điều kiện cho nhân tài phát triển và cống hiến là hết sức cần thiết. Để làm được điều này, cần có sự thay đổi trong cách nghĩ và cách làm của các cấp lãnh đạo, cũng như sự hỗ trợ từ các cơ quan chức năng. Hãy hy vọng rằng, trong tương lai gần, sẽ có những đổi mới thực sự trong việc thu hút và phát triển nhân tài, để những dự án đầy tham vọng như Trung tâm Công nghệ Sinh học TPHCM có thể tiếp tục phát triển và mang lại những thành quả cho đất nước.

Nam Phi đang triển khai một chiến lược bảo tồn mới để bảo vệ quần thể tê giác trắng quý hiếm, loài động vật đang bị đe dọa nghiêm trọng. Với mục tiêu tăng cường giám sát và bảo vệ, nước này đang tận dụng công nghệ hiện đại để theo dõi đàn tê giác trắng hàng ngày. Máy bay không người lái, vòng cổ GPS và hệ thống báo cáo kỹ thuật số là một số biện pháp đang được áp dụng.

Những công cụ này không chỉ giúp cung cấp dữ liệu thời gian thực về quần thể tê giác trắng mà còn hỗ trợ tích cực cho việc tái thiết và phát triển quần thể này tại Vườn quốc gia Kruger. Dự kiến, trong thập kỷ tới, số lượng tê giác trắng sẽ tăng từ hơn 2.000 cá thể lên 12.000 cá thể. Đây là một bước tiến quan trọng trong nỗ lực bảo tồn loài động vật quý hiếm này.

Trong khi đó, tại Trung Quốc, các nhà khoa học đã đưa một con chip não có kích thước bằng thẻ tín dụng, chứa tế bào não người và mạch máu, lên trạm vũ trụ Thiên Cung. Mục đích của thí nghiệm này là nghiên cứu ảnh hưởng của môi trường không trọng lực đối với chức năng thần kinh và sức khỏe tâm thần của con người. Đây là lần đầu tiên một “chip não” được đưa vào không gian, mở ra những cơ hội mới cho nghiên cứu khoa học trong lĩnh vực này.

Tập đoàn Google cũng đã đạt được một bước tiến quan trọng trong việc phát triển công nghệ cảnh báo sớm động đất. Bằng cách sử dụng cảm biến chuyển động trên hàng triệu chiếc điện thoại Android, hệ thống này đã phát hiện hơn 11.000 trận động đất và gửi cảnh báo đến người dùng tại 98 quốc gia từ năm 2021 đến 2024. Công nghệ này có tiềm năng giúp cứu sống hàng nghìn người mỗi năm.

Ở một lĩnh vực khác, tại Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE), một đoạn đường đặc biệt vừa được khánh thành tại Fujairah. Đoạn đường này được thiết kế với những dải rãnh tinh xảo, khi bánh xe của ô tô lăn qua ở vận tốc khoảng 100 km/giờ sẽ tạo nên một giai điệu nhạc và truyền vào khoang lái. Điều này cho phép người lái xe thưởng thức nhạc mà không cần mở radio, mang lại một trải nghiệm lái xe mới mẻ và thú vị.

Những phát triển công nghệ gần đây không chỉ thể hiện sự sáng tạo của con người mà còn cho thấy tiềm năng của công nghệ trong việc giải quyết các vấn đề thực tế. Từ bảo tồn động vật quý hiếm đến nghiên cứu không gian và cảnh báo động đất, công nghệ đang đóng một vai trò quan trọng trong việc cải thiện cuộc sống của chúng ta.

Trong bối cảnh căng thẳng toàn cầu và những thách thức an ninh ngày càng tăng, các nhà khoa học đang nỗ lực không ngừng nghỉ để duy trì và phát triển công nghệ bom hạt nhân. Song song với những nỗ lực này, một loạt podcast mới đã được giới thiệu, cung cấp một cái nhìn toàn diện về quá khứ, hiện tại và tương lai của kho vũ khí hạt nhân Hoa Kỳ.

Loạt podcast này, được thiết kế để cung cấp thông tin chi tiết và sâu sắc, bao gồm các cuộc phỏng vấn với các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực vũ khí hạt nhân. Thông qua những cuộc trò chuyện này, người nghe có cơ hội hiểu rõ hơn về lịch sử hình thành và phát triển của kho vũ khí hạt nhân Hoa Kỳ, từ những ngày đầu tiên của Dự án Manhattan cho đến hiện tại.

Một trong những khía cạnh quan trọng mà loạt podcast này đề cập là quá trình phát triển và thử nghiệm vũ khí hạt nhân. Người nghe sẽ được dẫn dắt qua các giai đoạn quan trọng trong lịch sử của vũ khí hạt nhân, từ các cuộc thử nghiệm hạt nhân đầu tiên cho đến những chương trình phát triển vũ khí tiên tiến hiện nay.

Không chỉ tập trung vào quá khứ và hiện tại, loạt podcast này cũng thảo luận về tương lai của kho vũ khí hạt nhân Hoa Kỳ. Những chủ đề như công nghệ mới trong sản xuất vũ khí hạt nhân, các thách thức an ninh toàn cầu và vai trò của vũ khí hạt nhân trong chiến lược quốc phòng hiện đại được thảo luận một cách sâu sắc.

Bằng cách cung cấp một nền tảng đối thoại cởi mở và thông tin chính xác, loạt podcast này kỳ vọng sẽ góp phần vào một cuộc thảo luận có trách nhiệm và sáng suốt về tương lai của vũ khí hạt nhân. Thông qua đó, người nghe có thể hiểu rõ hơn về những thách thức và cơ hội trong lĩnh vực này, cũng như vai trò của Hoa Kỳ trên sân khấu thế giới.

Thạc sĩ Nguyễn Văn Đác, trưởng Ban tự động hóa sản xuất Xí nghiệp Cơ điện, Liên doanh Việt – Nga (Vietsovpetro), đã có hơn 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tự động hóa và đã tạo ra 15 sáng kiến cải tiến kỹ thuật mang lại lợi nhuận tính bằng triệu USD. Đối với anh, đam mê sáng chế và nghiên cứu khoa học đã trở thành một phần không thể thiếu trong công việc.

Xuất thân từ chuyên ngành tự động hóa tại Trường ĐH Bách khoa (ĐH Quốc gia TP.HCM), Nguyễn Văn Đác gia nhập Vietsovpetro vào năm 2006. Từ đó, anh bắt đầu nghiên cứu và tìm tòi sáng kiến để giảm bớt ngày công, hạn chế tối đa lao động chân tay và khắc phục lỗi của máy mà vẫn đem lại hiệu quả kinh tế cao.

Một trong những sáng kiến nổi bật của anh là sử dụng van điều chỉnh PVC-521B với chương trình điều khiển hợp lý để cung cấp khí dầu vào ổn định cho máy nén khí thấp lắp tại MSP-9 và MSP-4 mỏ Bạch Hổ. Sáng kiến này đã giúp giảm thiểu lỗi và tăng hiệu suất làm việc của máy nén khí.

Bên cạnh đó, anh Đác còn cho ra đời nhiều sáng kiến khác như nâng cấp hệ thống điều khiển máy nén khí nguồn nuôi Ingersoll Rand, sử dụng hệ thống biến tần thông dụng và PLC thay thế cho hệ thống điều khiển, biến tần chuyên dụng. Sáng kiến này đã giúp máy nén khí chạy êm không bị lỗi ngay từ ngày đầu vận hành.

Những sáng kiến của anh Đác đã được áp dụng thành công vào lao động sản xuất và đem lại nhiều giá trị cho Vietsovpetro. Anh cũng đã nhận được nhiều giải thưởng và vinh danh như giải ba hội thi Sáng tạo kỹ thuật toàn quốc lần thứ 17 tại Hà Nội, chiến sĩ thi đua cơ sở trong suốt 13 năm qua.

Anh Đác chia sẻ rằng anh hạnh phúc không phải vì được khen hay vinh danh mà bởi có không gian cho mình được cống hiến, thỏa sức đam mê tại đơn vị. Đam mê ấy như dòng máu tuôn chảy trong mình và chưa bao giờ dừng lại.

Hiện tại, anh Đác vẫn tiếp tục tìm tòi và nghiên cứu để tạo ra những đề tài, sáng kiến mới xuất phát từ chính yêu cầu công việc hàng ngày đặt ra. Với tinh thần sáng tạo không ngừng, anh Đác tiếp tục là một trong những tấm gương tiêu biểu của Vietsovpetro trong lĩnh vực tự động hóa và sáng tạo kỹ thuật.

Đối với những người yêu thích các chương trình đố vui, một cơ hội mới đã xuất hiện để thử nghiệm kiến thức của mình hàng ngày trong tuần. Với sự dẫn dắt của người dẫn chương trình Ray Hamel, mỗi ngày trong tuần sẽ mang đến một loạt câu hỏi mới mẻ và đầy thách thức về một lĩnh vực cụ thể.

Không chỉ dừng lại ở việc trả lời câu hỏi, sau khi hoàn thành quiz, người chơi có thể tiến hành so sánh điểm số của mình với điểm trung bình của tất cả người chơi. Đặc biệt, các thành viên của Slate Plus sẽ có cơ hội theo dõi thứ hạng của mình trên bảng xếp hạng mà chúng tôi cung cấp. Điều này mở ra một sân chơi cạnh tranh lành mạnh, nơi người chơi có thể chia sẻ thành tích của mình với bạn bè và cùng nhau cạnh tranh để tìm ra ai là người thông minh nhất.

Chủ đề của quiz trong ngày hôm nay là khoa học. Liệu bạn có đủ kiến thức và may mắn để đạt được điểm cao và vượt qua điểm trung bình của người chơi không? Chúng tôi chúc bạn may mắn trên hành trình khám phá kiến thức!

Nếu đây là lần đầu tiên bạn tham gia, vui lòng dành thời gian đọc qua quy tắc chơi tại đây. Để quiz hoạt động một cách trơn tru và chính xác, có thể cần phải bật cookie trong trình duyệt của bạn.

Người hâm mộ quiz đang háo hức với những thử thách mới! Giờ đây, bạn có thể thử nghiệm kiến thức của mình mỗi ngày trong tuần. Mỗi ngày trong tuần, người dẫn chương trình Ray Hamel sẽ đưa ra một loạt câu hỏi độc đáo và thách thức về một chủ đề cụ thể. Sau khi hoàn thành quiz, bạn có thể so sánh điểm số của mình với điểm trung bình của người chơi, và thành viên Slate Plus có thể xem mình xếp hạng như thế nào trên bảng xếp hạng của chúng tôi. Hãy chia sẻ điểm số của bạn với bạn bè và cạnh tranh để xem ai là người thông minh nhất. Hôm nay, chủ đề của quiz là khoa học. Liệu bạn có thể đạt điểm cao và vượt qua điểm trung bình không? Chúc may mắn! Nếu đây là lần đầu tiên bạn chơi, hãy đọc quy tắc tại đây. Quiz có thể yêu cầu bạn bật cookie trong trình duyệt để hoạt động đúng cách.

Hy vọng bạn sẽ có những trải nghiệm thú vị và bổ ích với quiz của chúng tôi!

Khi các bệnh lý hoặc chấn thương ở mắt xảy ra, các tế bào trung tính – một thành phần quan trọng của hệ miễn dịch trong máu – thường là lực lượng phòng thủ đầu tiên. Tuy nhiên, một nghiên cứu gần đây do các nhà nghiên cứu tại Viện Mắt Flaum và Viện Neuroscience Del Monte thuộc Đại học Rochester thực hiện đã chỉ ra rằng võng mạc phản ứng khác biệt so với nhiều loại mô khác trong cơ thể.

Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng khi các tế bào cảm quang trong võng mạc bị tổn thương, các tế bào miễn dịch của não – microglia – sẽ phản ứng. Tuy nhiên, khác với phản ứng thông thường của các tế bào miễn dịch, các tế bào trung tính không được huy động để hỗ trợ quá trình sửa chữa tổn thương, dù chúng có hiện diện gần đó trong các mạch máu. Phát hiện này mang lại ý nghĩa quan trọng đối với hàng triệu người Mỹ đang phải đối mặt với tình trạng mất thị lực do mất tế bào cảm quang.

Sự tương tác và liên kết giữa hai quần thể tế bào miễn dịch này là kiến thức thiết yếu khi xây dựng các liệu pháp mới. Để hiểu rõ sự phức tạp của các tương tác tế bào miễn dịch, các nhà nghiên cứu đã sử dụng công nghệ chụp ảnh quang học thích nghi. Đây là một loại camera được phát triển bởi Đại học Rochester, cho phép chụp ảnh các tế bào thần kinh và miễn dịch đơn lẻ bên trong mắt sống.

Sử dụng công nghệ này, các nhà nghiên cứu đã tiến hành nghiên cứu trên võng mạc của chuột với tổn thương tế bào cảm quang. Kết quả cho thấy mặc dù cả tế bào trung tính và microglia đều có mặt trong võng mạc, nhưng chỉ có các tế bào microglia phản ứng với chấn thương tế bào cảm quang. Đáng chú ý là chúng không gọi các tế bào trung tính đến hỗ trợ quá trình sửa chữa tổn thương tế bào cảm quang.

Các nhà nghiên cứu tin rằng phát hiện này cho thấy một loại “che chắn” xảy ra trong chấn thương võng mạc. Cơ chế này dường như bảo vệ võng mạc khỏi sự đột nhập của các tế bào miễn dịch, vốn có thể gây hại nhiều hơn là có lợi. Qua đó, nghiên cứu này mở ra những hướng điều trị mới, giúp hiểu rõ hơn về các tương tác phức tạp giữa các tế bào miễn dịch và khả năng phục hồi của võng mạc.

Thông tin chi tiết về nghiên cứu này có thể được tìm hiểu thêm tại Viện Mắt Flaum và Viện Neuroscience Del Monte thuộc Đại học Rochester.

Diễn viên Orlando Bloom gần đây đã chia sẻ về việc anh trải qua một quy trình y tế gọi là tách chiết tách huyết tương để loại bỏ các vi nhựa và độc tố khỏi máu của mình. Tuy nhiên, liệu pháp này vẫn chưa được chứng minh về mặt khoa học trong việc loại bỏ vi nhựa.

Các nhà nghiên cứu về ô nhiễm vi nhựa đã xem xét vấn đề này trong bối cảnh lọc máu – một phương pháp điều trị thiết yếu cho bệnh nhân suy thận. Mặc dù lọc máu là một kỳ công y tế, nhưng nó cũng có thể có một nhược điểm đáng lo ngại: đưa vi nhựa vào máu. Trong một số trường hợp, bệnh nhân đang điều trị lọc máu có thể bị nhiễm vi nhựa do sự phân hủy của các thành phần nhựa trong thiết bị.

Các chuyên gia cho rằng phương pháp tách chiết tách huyết tương cũng có thể tiềm ẩn nguy cơ tương tự khi đưa vi nhựa từ thiết bị vào máu. Hiện tại, không có bằng chứng khoa học được công bố rằng vi nhựa có thể được lọc hiệu quả từ máu người. Do đó, các tuyên bố rằng các phương pháp điều trị có thể loại bỏ vi nhựa nên được xem xét với sự hoài nghi, đặc biệt khi các hệ thống lọc chính nó được làm bằng nhựa.

Mặc dù vậy, có thể Bloom đúng khi nghi ngờ rằng cơ thể anh đã hấp thụ nhựa thông qua việc tiếp xúc hàng ngày. Các nhà khoa học đã tìm thấy vi nhựa trong không khí, nước, đất, thực phẩm và thậm chí trong mô người. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ làm thế nào vi nhựa hành xử bên trong cơ thể: liệu chúng tích tụ, tương tác với mô như thế nào và làm thế nào (hoặc có) cơ thể loại bỏ chúng.

Vi nhựa là các hạt nhựa có kích thước từ khoảng 5mm xuống đến 0,1 micron – nhỏ hơn một tế bào hồng cầu. Một số vi nhựa được sản xuất một cách có chủ ý, như các hạt nhựa nhỏ trong các loại tẩy tế bào chết trên mặt. Những loại khác hình thành khi các vật thể nhựa lớn hơn suy giảm theo thời gian do ánh sáng mặt trời, ma sát hoặc ứng suất vật lý.

Ước tính cho thấy người lớn trung bình có thể hấp thụ khoảng 883 hạt vi nhựa – hơn nửa microgram – mỗi ngày. Tuy nhiên, các nghiên cứu dịch tễ học quy mô lớn đã không thiết lập được mối liên hệ giữa việc tiếp xúc với vi nhựa và các bệnh cụ thể. Các nghiên cứu như vậy là cần thiết, nhưng vẫn chưa được hoàn thành.

Nghiên cứu ban đầu cho thấy vi nhựa có thể liên quan đến viêm, bệnh tim mạch và tổn thương DNA – một con đường tiềm năng dẫn đến ung thư. Thay vì tập trung chỉ vào cách để loại bỏ nhựa khỏi máu, chiến lược dài hạn hiệu quả hơn có thể là giảm tiếp xúc của chúng ta với nhựa ngay từ đầu.

Câu chuyện của Bloom đã khai thác vào sự lo lắng ngày càng tăng của công chúng: chúng ta đều biết rằng chúng ta đang mang gánh nặng của nhựa. Nhưng việc giải quyết vấn đề này đòi hỏi nhiều hơn là xu hướng chăm sóc sức khỏe: nó đòi hỏi khoa học nghiêm ngặt, quy định chặt chẽ hơn và một sự thay đổi khỏi sự phụ thuộc vào nhựa trong cuộc sống hàng ngày.