Hiện tượng chảy máu chất xám đang trở thành một mối quan ngại lớn đối với cộng đồng khoa học tại Mỹ. Hàng trăm nhà khoa học và lao động trình độ cao đang cân nhắc rời bỏ quê hương do lo ngại về các chính sách mới, gây ra nguy cơ mất đi nguồn nhân lực chất lượng cao.

Nhà sử học Brian Sandberg là một trong số những người đang xem xét việc rời bỏ Mỹ. Ông đã nộp đơn vào chương trình ‘tị nạn khoa học’ của Đại học Aix-Marseille (Pháp) cùng gần 300 nhà nghiên cứu khác. Theo ông, toàn bộ hệ thống nghiên cứu và giáo dục đại học ở Mỹ đang bị lung lay và tạo ra một môi trường bất ổn cho các nhà khoa học.

Một khảo sát gần đây của tạp chí Nature đã cho thấy mức độ bất an của các nhà khoa học Mỹ. Hơn 75% trong số 1.600 nhà khoa học Mỹ đang cân nhắc rời đất nước do các chính sách mới. Làn sóng bất an này bắt nguồn từ việc Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh (HHS) sa thải 10.000 nhân viên, trong đó có các nhà khoa học từ Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) và Viện Ung thư Quốc gia, cùng với việc cắt giảm ngân sách nghiên cứu.

Các nhà khoa học Mỹ đang tìm kiếm môi trường làm việc tự do và ổn định ở nước ngoài, đặc biệt là ở Pháp. Đại học Aix-Marseille (Pháp) đã nhận được hàng trăm hồ sơ từ các viện nghiên cứu danh tiếng như Johns Hopkins, NASA, và các đại học lớn như Columbia, Yale và Stanford.

Chủ tịch Đại học Aix-Marseille, ông Éric Berton, cho biết đây là một khoảnh khắc lịch sử, khi các nhà khoa học Mỹ tìm đến Pháp để có không gian tự do nghiên cứu. Nhiều ứng viên Mỹ yêu cầu giấu tên vì lo ngại bị trả đũa.

Các nhà khoa học mô tả một môi trường làm việc đầy bất ổn, khi chính phủ cắt tài trợ và kiểm duyệt nội dung. Một số nhà khoa học khác cũng chia sẻ về khó khăn khi phải từ bỏ sự nghiệp và gia đình để tìm kiếm cơ hội mới.

James, một nhà nghiên cứu khí hậu, cùng vợ đều có tên trong danh sách rút gọn. Ông đối mặt với nguy cơ phải từ bỏ sự nghiệp hàng chục năm ở Mỹ. ‘Tôi biết ơn vì có cơ hội này, nhưng cũng rất buồn vì tôi lại cần đến nó’, ông chia sẻ.

Đại học Aix-Marseille không phải là tổ chức duy nhất cung cấp chương trình tị nạn khoa học cho các nhà nghiên cứu Mỹ. Một số trường đại học và tổ chức nghiên cứu khác cũng đang cung cấp các chương trình tương tự để hỗ trợ các nhà khoa học đang gặp khó khăn.

Tuy nhiên, việc chảy máu chất xám này cũng đặt ra một thách thức lớn cho các tổ chức giáo dục và nghiên cứu tại Mỹ. Nếu các nhà khoa học tiếp tục rời bỏ đất nước, Mỹ có thể sẽ mất đi vị thế dẫn đầu trong lĩnh vực khoa học và công nghệ.

Các chuyên gia đang kêu gọi chính phủ Mỹ cần có những biện pháp để giải quyết tình trạng này. Họ đề xuất việc tăng cường hỗ trợ tài chính cho các nghiên cứu và tổ chức giáo dục, cũng như cải thiện môi trường làm việc cho các nhà khoa học.

Hiện tại, các nhà khoa học Mỹ đang chờ đợi những thay đổi tích cực từ chính phủ. Tuy nhiên, nếu tình hình tiếp tục trở nên tồi tệ, họ sẽ không còn lựa chọn nào khác ngoài việc rời bỏ quê hương và tìm kiếm cơ hội mới ở nước ngoài.

Nature khảo sát cho thấy nhiều nhà nghiên cứu đang cân nhắc rời Mỹ.

Ngày 21 tháng 7, Tỉnh đoàn Thái Nguyên đã tổ chức một sự kiện quan trọng là Diễn đàn thanh niên Thái Nguyên với xã hội số. Sự kiện này đã thu hút hơn 250 đoàn viên thanh niên đại diện cho hơn 400.000 thanh niên từ các đơn vị đoàn, hội của tỉnh tham gia. Sự kiện có sự tham dự của các đồng chí lãnh đạo, bao gồm Đinh Quang Tuyên, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh và Đồng Văn Lưu, Phó Chủ tịch Hội đồng Nhân dân tỉnh.

Tại diễn đàn, các đại biểu và đoàn viên thanh niên đã được cung cấp thông tin về xu hướng xã hội số và kết quả triển khai phong trào bình dân học trí tuệ nhân tạo (AI) trong thanh niên thời gian qua. Sự kiện này không chỉ là cơ hội để các thanh niên tìm hiểu về công nghệ số mà còn là dịp để họ thảo luận về cách áp dụng công nghệ này vào học tập, làm việc và các hoạt động xã hội.

Các đoàn viên thanh niên cũng được tập huấn về triển khai áp dụng công nghệ số và AI trong học tập, làm việc cũng như hoạt động hỗ trợ vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp và dịch vụ công trực tuyến tại cơ sở. Điều này sẽ giúp họ trang bị thêm kiến thức và kỹ năng để phát triển trong môi trường số.

Một điểm nổi bật của sự kiện là Lễ ra mắt Câu lạc bộ Thanh niên số tỉnh Thái Nguyên. Câu lạc bộ này hứa hẹn sẽ trở thành một nơi để các thanh niên yêu công nghệ và số hóa có thể tụ họp, trao đổi và phát triển ý tưởng.

Trong khuôn khổ sự kiện, Tỉnh đoàn đã trao tặng công trình thanh niên “Số hóa di tích lịch sử” và trao giải Cuộc thi ảnh và video clip “Hương sắc xứ Trà” năm 2025. Đây là hoạt động thiết thực nhằm khuyến khích các thanh niên tham gia vào việc bảo tồn và phát huy di sản văn hóa, cũng như thể hiện sáng tạo của mình thông qua hình ảnh và video.

Có thể thấy, Diễn đàn thanh niên Thái Nguyên với xã hội số là một sự kiện bổ ích và thiết thực, không chỉ giúp các thanh niên cập nhật kiến thức về công nghệ số mà còn là cơ hội để họ kết nối và phát triển trong môi trường số. Sự kiện này cũng thể hiện sự quan tâm của Tỉnh đoàn Thái Nguyên trong việc hỗ trợ và phát triển cho các thanh niên trong tỉnh.

Thông tin về sự kiện có thể được tìm hiểu thêm tại Cổng thông tin điện tử tỉnh Thái Nguyên hoặc trang web của Tỉnh đoàn Thái Nguyên.