Áp lực chuyển mình để thích nghi với sự phát triển nhanh chóng của trí tuệ nhân tạo (AI) đang là một thách thức lớn đối với sinh viên ngành Công nghệ thông tin (CNTT). Không chỉ phải đối mặt với sự cạnh tranh việc làm từ bạn bè, mà còn phải chạy đua với chính công nghệ mà họ đang theo đuổi.

Nguyễn Thị Giang, sinh viên năm cuối ngành Khoa học Máy tính tại Đại học Bách khoa Hà Nội, chia sẻ rằng cô cảm thấy bị công nghệ ‘đuổi kịp’ hoặc vượt mặt mỗi ngày. Không chỉ phải hoàn thành đồ án tốt nghiệp và tìm nơi thực tập, Giang và các bạn sinh viên khác còn phải đối mặt với những câu hỏi lớn về tương lai khi AI đang thay đổi nhanh chóng.

Theo Giang, sinh viên ngành IT hiện nay có thể chia thành ba nhóm tâm lý: nhóm hoang mang, mất phương hướng; nhóm bị động, chờ đợi; và nhóm chủ động, chủ động học cách dùng công cụ mới và tham gia các dự án thực tế. Sự phân chia này cho thấy sự đa dạng trong cách tiếp cận và phản ứng của sinh viên trước sự phát triển của AI.

Nguyễn Đức Thiện, lập trình viên tại công ty TNHH Công nghệ và Giáo dục Medoo, nhận định rằng sự xuất hiện của AI không chỉ là xu hướng mà đã trở thành một phần tất yếu trong công việc. AI có thể giúp kiểm tra, đánh giá, tái cấu trúc mã nguồn, thậm chí code thay cho lập trình viên. Tuy nhiên, điều đó cũng đòi hỏi lập trình viên phải tư duy sâu hơn, hiểu rõ logic hệ thống và nắm được bối cảnh tổng thể của dự án.

Bà Trần Hồng, Giám đốc nhân sự tại Công ty Cổ phần Nhân lực Quốc tế HRI (HRI Group), cho rằng sinh viên mới ra trường ngành IT đã giảm cơ hội việc làm rõ rệt, khoảng 50%. Ngay cả cơ hội thực tập cũng đã không còn nhiều như trước đây. AI đang thay đổi sâu sắc cách doanh nghiệp tuyển người từ số lượng cho tới tiêu chí lựa chọn.

Doanh nghiệp hiện tại cần nhiều hơn một người làm chuyên môn mà không biết vận dụng công nghệ, không chỉ những người đã có kinh nghiệm, mà áp dụng ngay cả với các sinh viên mới ra trường. Các bạn cần biết vận dụng AI để tối ưu công việc, chủ động học hỏi, và sẵn sàng thích nghi với thay đổi nhanh chóng của công nghệ.

Do đó, ngoài kiến thức chuyên ngành, sinh viên cần rèn luyện kỹ năng mềm, khả năng tự học, làm việc từ xa, giao tiếp quốc tế và quản lý công việc hiệu quả. Kinh nghiệm làm dự án thực tế, thành tích trong các cuộc thi học thuật hoặc đóng góp mã nguồn mở cũng là điểm cộng lớn.

Trí tuệ nhân tạo không đơn thuần là cơn bão quét qua ngành CNTT, mà còn là cơn sóng ngầm đang âm thầm định hình lại chuẩn mực mới của thị trường lao động. Trong bối cảnh đó, sinh viên IT không thể tiếp tục học theo lối mòn, không thể chỉ dựa vào giáo trình hay tấm bằng đại học.

Thay vì sợ bị thay thế, sinh viên nên tập trung làm chủ công nghệ, bắt đầu từ chính nền tảng kiến thức vững, khả năng tự học, tư duy phản biện và kỹ năng giải quyết vấn đề. Đừng quá phụ thuộc vào AI như một ‘phao cứu sinh’, mà hãy coi nó như một ‘cộng sự thông minh’ giúp mình nâng cao năng suất và sáng tạo.

Trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển mạnh mẽ, nhu cầu về điện năng tại Mỹ đã tăng vọt, dẫn đến chi phí điện tăng cao. Theo báo cáo của Financial Times, dựa trên thông tin từ PJM – đơn vị điều hành lưới điện lớn nhất nước này, xu hướng này diễn ra khi Tổng thống Donald Trump từng cam kết cung cấp năng lượng với chi phí thấp hơn cho các hộ gia đình Mỹ.

Sự gia tăng trong việc tiêu thụ điện chủ yếu đến từ sự phát triển của các trung tâm dữ liệu phục vụ AI, đặc biệt tại khu vực Virginia, được biết đến như ‘thung lũng trung tâm dữ liệu’. Kể từ khi ChatGPT trở nên phổ biến, nhu cầu tính toán cho AI đã tăng đột biến, gây áp lực lớn lên hệ thống điện quốc gia. Các chuyên gia cảnh báo rằng sự bùng nổ này, kết hợp với việc triển khai chậm các dự án năng lượng mới và việc đóng cửa các nhà máy cũ, buộc các công ty điện lực phải đầu tư lớn vào cơ sở hạ tầng.

PJM, tổ chức vận hành lưới điện cho khoảng 65 triệu người dân tại 13 bang và thủ đô Washington, D.C, cho biết họ sẽ chi 16,1 tỷ USD cho các nhà sản xuất điện để đáp ứng nhu cầu trong khoảng thời gian từ giữa năm 2026 đến giữa năm 2027, tăng 10% so với năm trước. Người tiêu dùng có thể sẽ phải chịu hóa đơn tiền điện tăng tới 5%. Áp lực giá điện tăng là một thách thức đối với cam kết của Tổng thống Trump về việc giảm một nửa chi phí năng lượng hộ gia đình.

Theo số liệu từ Bộ Lao động Mỹ, giá điện đã tăng 5,6% trong năm qua, trong khi lạm phát chung chỉ ở mức 2,7%. Chuyên gia Timothy Fox từ ClearView Energy Partners nhận định: ‘Đây là tin không vui đối với người tiêu dùng. Giá trúng thầu cao hơn sẽ khiến hóa đơn điện của khách hàng tiếp tục tăng’.

PJM đã phải áp trần giá sau khi giá điện trong các phiên đấu giá tăng tới 800% vào năm ngoái. Các phiên đấu gia này nhằm xác định mức thanh toán cho các nhà máy điện trong giai đoạn nhu cầu cao nhất, nhằm tránh tình trạng mất điện. Tuy nhiên, kết quả phiên đấu giá năm nay vẫn tiệm cận ngưỡng trần – đạt 329 USD mỗi megawatt-ngày.

Chi phí năng lượng tăng cao cũng làm trầm trọng thêm áp lực lạm phát, một phần do chính các chính sách của ông Trump, bao gồm việc áp thuế nhập khẩu toàn cầu và dự luật cơ sở hạ tầng ‘to lớn và đẹp đẽ’. Cả hai đều góp phần gia tăng gánh nặng tài chính cho người dân Mỹ.

Các nhà phân tích cảnh báo rằng tình trạng thiếu điện có thể trở nên nghiêm trọng hơn trong những năm tới. PJM dự báo nhu cầu tiêu thụ điện sẽ tăng thêm 32 gigawatt từ nay đến năm 2030 – phần lớn đến từ các trung tâm dữ liệu. Trong bối cảnh đó, các tập đoàn công nghệ lớn như Amazon đang ráo riết tìm kiếm thêm nguồn cung năng lượng, càng đẩy giá điện lên cao hơn nữa.