Quốc hội đang xem xét sửa đổi Hiến pháp năm 2013 để đáp ứng nhu cầu quản trị quốc gia hiện nay. Một trong những nội dung quan trọng là quy định về việc chỉ định lãnh đạo của HĐND, UBND cấp tỉnh, cấp xã sau khi sắp xếp đơn vị hành chính.

Việc sắp xếp đơn vị hành chính và cơ chế chỉ định lãnh đạo

Đại biểu Phạm Văn Hòa góp ý thảo luận

Tại điều 2 dự thảo Nghị quyết, quy định “Thường trực HĐND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương chỉ định Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND của đơn vị hành chính cấp dưới hình thành sau sắp xếp” đã nhận được nhiều ý kiến thảo luận. Đại biểu Phạm Văn Hòa, đoàn Đồng Tháp cho rằng việc Thường trực HĐND cấp tỉnh chỉ định Chủ tịch UBND cấp xã là không hợp lý.

Ông Hòa đề xuất nên giao cho Chủ tịch UBND tỉnh thực hiện việc này. Một số đại biểu khác cũng đề nghị cần làm rõ ai sẽ chỉ định các cấp phó và xử lý các trường hợp vi phạm kỷ luật.

Ông Hoàng Thanh Tùng giải trình ý kiến của đại biểu

Ông Hoàng Thanh Tùng, Ủy viên thường trực Ủy ban dự thảo một số điều của Hiến pháp, giải thích rằng cơ chế chỉ định lãnh đạo là do tính chất đặc biệt của việc sắp xếp đơn vị hành chính. Việc này nhằm đáp ứng yêu cầu bố trí, sắp xếp cán bộ và khai thác tối đa nguồn nhân lực hiện có.

Sau khi sắp xếp, đại biểu HĐND ở các đơn vị hành chính mới hình thành sẽ khó có điều kiện nhận biết, đánh giá chính xác về năng lực của đội ngũ cán bộ. Do đó, việc áp dụng cơ chế chỉ định là cần thiết.

Sau bầu cử đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026-2031, việc bầu nhân sự sẽ được thực hiện bình thường theo quy định hiện hành.

Kết quả lấy ý kiến góp ý sửa đổi Hiến pháp 2013: Những bước tiến quan trọng

Trong quá trình lấy ý kiến góp ý về dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013, đã có tổng cộng 280.226.909 lượt ý kiến của các cơ quan, tổ chức, cá nhân. Tỷ lệ tán thành đối với các nội dung của dự thảo Nghị quyết đạt mức rất cao, trung bình là 99,75%.

Chính phủ đánh giá cao việc tổ chức lấy ý kiến góp ý, với sự tham gia của các bộ, ngành, địa phương và người dân thông qua ứng dụng VNeID. Việc này không chỉ đảm bảo tính minh bạch và dân chủ mà còn giúp huy động trí tuệ và tâm huyết của các tầng lớp nhân dân, tổ chức và chuyên gia.

Một số nội dung đáng chú ý trong dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung Hiến pháp năm 2013 bao gồm việc sửa đổi, bổ sung các điều liên quan đến tổ chức chính trị – xã hội, công đoàn, quyền trình dự án luật, dự án pháp lệnh của các tổ chức chính trị – xã hội, và tổ chức đơn vị hành chính.

Về phía Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị – xã hội, đa số ý kiến góp ý nhất trí với việc quy định các tổ chức chính trị – xã hội trực thuộc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Chính phủ cơ bản nhất trí với nội dung sửa đổi Điều 10 Hiến pháp, quy định Công đoàn Việt Nam là tổ chức chính trị – xã hội của giai cấp công nhân và người lao động, trực thuộc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.

Về quyền trình dự án luật, dự án pháp lệnh, Chính phủ đề nghị mở rộng quyền này cho các tổ chức chính trị – xã hội. Cụ thể, cơ quan Trung ương của các tổ chức này sẽ có quyền trình dự án luật trước Quốc hội và trình dự án pháp lệnh trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Về tổ chức đơn vị hành chính, Chính phủ nhất trí với nội dung sửa đổi, bổ sung Điều 110 Hiến pháp, nhằm thể chế hóa chủ trương sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị.