Hà Nội đang đẩy mạnh xây dựng Thủ đô thông minh, hiện đại và đáng sống, trong đó khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số được xác định là động lực then chốt cho phát triển. Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội lần thứ XVIII Đảng bộ thành phố Hà Nội đã đề cập đến việc tận dụng khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo để thúc đẩy kinh tế – xã hội.

Theo đó, Hà Nội sẽ tập trung phát triển kinh tế dựa trên nền tảng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Người dân và doanh nghiệp sẽ đóng vai trò trung tâm, là chủ thể, nguồn lực và động lực chính trong công cuộc chuyển đổi số. Sự tham gia tích cực của cộng đồng doanh nghiệp và người dân vào quá trình đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số sẽ giúp thành phố đạt được mục tiêu đề ra.

Để hiện thực hóa mục tiêu này, cần có những giải pháp cụ thể và đột phá về thể chế, nguồn lực và hạ tầng. Thành phố cần tăng cường đầu tư công cho nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ. Việc hình thành các trung tâm đổi mới sáng tạo quy mô vùng tại các khu công nghệ cao như Hòa Lạc, kết nối chặt chẽ với đại học, viện nghiên cứu và doanh nghiệp là cần thiết. Điều này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc thương mại hóa các sản phẩm nghiên cứu và phát triển.

Bên cạnh đó, Hà Nội cần phát triển mạnh thị trường công nghệ, xúc tiến thương mại hóa sản phẩm nghiên cứu và tạo điều kiện cho doanh nghiệp vừa và nhỏ tiếp cận kết quả nghiên cứu và phát triển (R&D). Thành lập Quỹ đầu tư mạo hiểm cấp thành phố dành riêng cho các dự án khởi nghiệp công nghệ, với cơ chế đồng đầu tư với các nhà đầu tư tư nhân, sẽ là một bước đi quan trọng.

Ngoài ra, việc phát triển khoa học công nghệ và chuyển đổi số cần đảm bảo tính bình đẳng trong tiếp cận công nghệ và thu hẹp khoảng cách số giữa các nhóm dân cư. Hà Nội cần chú trọng hỗ trợ khu vực ngoại thành, người cao tuổi và lao động phi chính thức trong quá trình số hóa dịch vụ công và tiếp cận tri thức số.

Cuối cùng, việc xây dựng một Trung tâm dữ liệu dùng chung của Hà Nội là rất cần thiết. Điều này sẽ giúp đồng bộ hóa, phân tích và khai thác hiệu quả dữ liệu lớn phục vụ quy hoạch, quản lý đô thị thông minh và dự báo chính sách. Đây là những bước tiến quan trọng để Hà Nội thực sự trở thành một thành phố thông minh và đáng sống.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính mới đây đã có cuộc tiếp xúc với ông Yukihito Honda, Tổng Giám đốc điều hành khối Phát triển Đô thị Đa dạng của Tập đoàn Sumitomo (Nhật Bản). Tại cuộc gặp, Thủ tướng đánh giá cao các dự án đầu tư của Tập đoàn Sumitomo tại Việt Nam, cho rằng những dự án này có quy mô lớn, tác động lan tỏa tới phát triển kinh tế – xã hội tại các địa phương, góp phần thúc đẩy mối quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện giữa Việt Nam và Nhật Bản.

Thủ tướng nhấn mạnh, các khu công nghiệp do tập đoàn đầu tư đã thu hút 6 tỷ USD đầu tư và giải quyết việc làm cho hơn 90 nghìn lao động. Người đứng đầu Chính phủ Việt Nam đề nghị Tập đoàn Sumitomo tiếp tục mở rộng các hoạt động đầu tư tại Việt Nam với tiến độ triển khai nhanh và hiệu quả hơn, đặc biệt là trong những lĩnh vực tập đoàn có thế mạnh như cơ sở hạ tầng, tài chính, bất động sản, giao thông vận tải, đường sắt, điện tử, hóa chất, nông nghiệp công nghệ cao, khu công nghiệp, thành phố thông minh, logistics, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh.

Thủ tướng mong muốn tập đoàn trở thành nhà đầu tư chiến lược, đóng góp tích cực cho kinh tế Việt Nam, thúc đẩy tăng trưởng xanh, kinh tế tuần hoàn. Ông cũng nhấn mạnh rằng, Chính phủ Việt Nam sẽ hỗ trợ và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp Nhật Bản nói chung và Tập đoàn Sumitomo nói riêng triển khai hoạt động đầu tư kinh doanh có hiệu quả và bền vững tại Việt Nam theo hướng công khai, minh bạch, giảm thủ tục hành chính và tuân thủ quy định của pháp luật.

Ông Yukihito Honda cho biết, Tập đoàn Sumitomo đang tham gia liên doanh đầu tư Dự án Thành phố thông minh Bắc Hà Nội, đầu tư các khu công nghiệp tại Hà Nội, Hưng Yên, Phú Thọ, Thanh Hóa, Quảng Trị, tham gia thi công EPC dự án đường sắt trong đô thị số 1 tại Thành phố Hồ Chí Minh, dự án nhiệt điện BOT Vân Phong I công suất 1.320 MW đã đi vào hoạt động.

Tổng Giám đốc điều hành Khối Phát triển Đô thị Đa dạng của Tập đoàn Sumitomo đề nghị Thủ tướng Chính phủ tiếp tục chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương hỗ trợ tập đoàn triển khai các dự án hiện có và hỗ trợ tập đoàn đầu tư Dự án Nhà máy Điện khí Vân Phong 2.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính hoan nghênh Tập đoàn Sumitomo quan tâm các dự án đầu tư mới tại Việt Nam, bao gồm các Dự án Khu công nghiệp Thanh Hóa, Thành phố thông minh Bắc Hà Nội. Người đứng đầu Chính phủ Việt Nam ủng hộ Tập đoàn Sumitomo phối hợp chặt chẽ với Hà Nội xây dựng Thành phố thông minh Bắc Hà Nội hiện đại, văn minh, mang bản sắc văn hóa của Nhật Bản và Việt Nam, phấn đấu khởi công cùng với các công trình, dự án nhân Kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2.9.

Về Dự án Nhà máy Điện khí Vân Phong 2, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Công Thương nghiên cứu và có phản hồi đối với đề xuất của Tập đoàn Sumitomo liên quan tới Quy hoạch điện VIII; đề nghị tập đoàn phối hợp chặt chẽ với Bộ Công Thương để sớm có đáp án về dự án. baomoi.com.vn

Ngày 16 tháng 8, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã tiếp ông Yukihito Honda, Tổng Giám đốc Tập đoàn Sumitomo và Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam, ông Ito Naoki. Trong buổi tiếp, Thủ tướng đánh giá cao mối quan hệ giữa Việt Nam và Nhật Bản đang phát triển tốt đẹp và nhấn mạnh cần tận dụng lợi thế này để thúc đẩy các dự án đi vào chiều sâu, thực chất và hiệu quả hơn.

Tổng Giám đốc Sumitomo, ông Yukihito Honda, bày tỏ lòng biết ơn đối với Chính phủ và Thủ tướng Phạm Minh Chính đã luôn hỗ trợ tập đoàn hoạt động hiệu quả tại Việt Nam trong nhiều năm qua. Ông Honda nhấn mạnh dự án Thành phố Thông minh Bắc Hà Nội, do Sumitomo hợp tác với Tập đoàn BRG của Việt Nam, sẽ là biểu tượng cho mối quan hệ hai nước. Dự án này đang hoàn tất thủ tục và dự kiến khởi công xây dựng vào ngày 19 tháng 8 tới đây.

Trong tương lai, Sumitomo muốn phát triển thành phố thông minh theo hướng xanh, sạch, đẹp, hiệu quả, sử dụng năng lượng sạch và trung hòa carbon, đồng thời ứng dụng công nghệ cao và mô hình chăm sóc sức khỏe, phúc lợi xã hội theo tiêu chuẩn Nhật Bản. Thủ tướng Phạm Minh Chính và ông Yukihito Honda đã thảo luận về dự án Thành phố Thông minh Bắc Hà Nội.

Về dự án này, Thủ tướng Phạm Minh Chính mong muốn hình thành một đô thị mang đậm nét văn hóa Nhật Bản và yêu cầu các bên triển khai dự án bảo đảm tuân thủ các quy định của pháp luật Việt Nam. Ông cũng mong muốn Sumitomo phối hợp với Việt Nam để triển khai nghiêm túc dự án, bảo đảm lợi ích hài hòa và rủi ro chia sẻ.

Ông Honda cho biết tập đoàn đã phát triển các khu công nghiệp tại Hà Nội, Quảng Trị, thu hút hơn 6 tỷ USD vốn đầu tư, chủ yếu từ các công ty Nhật Bản, và tạo việc làm cho 90 nghìn lao động. Thủ tướng Phạm Minh Chính ủng hộ các dự án đang triển khai của Sumitomo và đề nghị tập đoàn cần tích cực vận động nguồn vốn của Nhật Bản để đầu tư vào Việt Nam, đặc biệt là trong khuôn khổ Chương trình Cộng đồng châu Á phát thải ròng bằng 0 (AZEC).

Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam, Ito Naoki, chúc mừng Việt Nam được UNESCO công nhận Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử – Vĩnh Nghiêm, Côn Sơn, Kiếp Bạc là Di sản Văn hóa thế giới. Đại sứ cũng hy vọng dự án Thành phố Thông minh Bắc Hà Nội sẽ nhận được sự ủng hộ và hỗ trợ tích cực từ hai Chính phủ để triển khai dự án, trong đó có thể bao gồm tuyến tàu điện kết nối sân bay Nội Bài về Hà Nội và đi qua dự án.

Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng nhấn mạnh UNESCO đã công nhận Việt Nam có nhiều di sản văn hóa và thiên nhiên quý giá. Kết thúc buổi tiếp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh việc hợp tác giữa Việt Nam và Nhật Bản không có giới hạn và mong muốn Tập đoàn Sumitomo tiếp tục đầu tư mạnh hơn nữa vào Việt Nam trong thời gian tới.

Để giảm thiểu tình trạng ô nhiễm không khí, hàng chục thành phố trên toàn thế giới đang tích cực triển khai các biện pháp siết chặt quy định đối với phương tiện giao thông chạy bằng xăng dầu. Một trong những biện pháp hiệu quả đang được áp dụng là việc thành lập các vùng phát thải thấp (Low Emission Zones – LEZ) hoặc vùng không phát thải (Zero-Emission Zones – ZEZ). Các khu vực này chủ yếu tập trung vào việc kiểm soát và hạn chế các phương tiện giao thông gây ô nhiễm môi trường.

Theo Viện Tài nguyên Thế giới (WRI), việc áp dụng các vùng không phát thải (ZEZ) không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm không khí mà còn mang lại nhiều lợi ích về môi trường và kinh tế. Nếu được thiết kế một cách hợp lý, các vùng này có thể giúp giảm số lượng phương tiện giao thông lưu thông, giảm thiểu tình trạng tắc nghẽn giao thông và thúc đẩy sự phát triển của thị trường xe điện.

Các thành phố trên thế giới đã bắt đầu triển khai các vùng không phát thải. Rotterdam, Amsterdam (Hà Lan), London, Oxford (Anh), Brussels (Bỉ), Santa Monica, Los Angeles (Mỹ), Oslo (Na Uy) và một số thành phố ở Trung Quốc đã chính thức triển khai hoặc công bố đề án thí điểm ZEZ. Các thành phố này đã đưa ra nhiều cách làm hiệu quả và có thể được xem là bài học kinh nghiệm cho những đô thị khác.

Một trong những cách tiếp cận hiệu quả là bắt đầu với việc hạn chế xe tải. Các thành phố như Amsterdam và Rotterdam đã ưu tiên chuyển đổi sang xe điện cho các xe tải và xe giao hàng. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm không khí mà còn giúp giảm thiểu tình trạng tắc nghẽn giao thông.

Thâm Quyến, một thành phố ở Trung Quốc, đã thiết lập 10 khu vực không phát thải với tổng diện tích 22 km2. Các khu vực này được bố trí tại trung tâm các quận nội thành, nơi thường xuyên ghi nhận mức độ ô nhiễm không khí cao và tình trạng tắc nghẽn giao thông.

Các thành phố cần đảm bảo rằng việc thiết kế các vùng không phát thải không làm gián đoạn chuỗi cung ứng hàng hóa và không gây ảnh hưởng tiêu cực đến các hoạt động kinh tế – xã hội đô thị. Để đạt được điều này, các thành phố có thể áp dụng các biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ, như cung cấp trợ cấp mua xe điện và tư vấn về các giải pháp sạc điện.

WRI cho rằng đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang phương tiện không phát thải là yếu tố then chốt để cải thiện chất lượng không khí, giảm rủi ro sức khỏe cho con người và cắt giảm lượng phát thải gây hại cho khí hậu và môi trường. Việc triển khai các vùng không phát thải có thể là thách thức, nhưng các thành phố như Amsterdam, Thâm Quyến và Rotterdam đã chứng minh rằng hoàn toàn khả thi.

Tổng kết, việc triển khai các vùng không phát thải là một biện pháp hiệu quả để giảm thiểu ô nhiễm không khí và mang lại nhiều lợi ích về môi trường và kinh tế. Các thành phố cần tiếp tục triển khai và mở rộng các vùng này, đồng thời đảm bảo rằng việc thiết kế và áp dụng các vùng không phát thải không gây ảnh hưởng tiêu cực đến các hoạt động kinh tế – xã hội đô thị.

Bạn có thể tham khảo thêm thông tin tại: https://www.wri.org/insights/cities-around-world-experimenting-zero-emission-zones