Xuất khẩu tôm Việt Nam dự báo chững lại trong tháng 7

Theo đánh giá của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam (Vasep), xuất khẩu tôm Việt Nam trong tháng 7 được dự báo sẽ chững lại so với hai tháng trước đó là tháng 5 và tháng 6. Nguyên nhân chủ yếu là do nhiều đơn hàng đã được thực hiện sớm trong thời gian hoãn thuế đối ứng.

Quyết định tạm hoãn áp thuế của Mỹ đến ngày 1/8 đã giúp một số doanh nghiệp tranh thủ xuất khẩu thêm hàng trong nửa đầu tháng 7. Tuy nhiên, tâm lý dè dặn vẫn đang bao trùm thị trường, gây ảnh hưởng đến triển vọng xuất khẩu tôm trong thời gian tới.

Các doanh nghiệp xuất khẩu tôm đang nỗ lực tìm cách vượt qua khó khăn, tuy nhiên tình hình thị trường vẫn còn nhiều bất ổn. Việc hoãn thuế đối ứng đã tạo điều kiện thuận lợi cho một số doanh nghiệp, nhưng tâm lý lo ngại về triển vọng xuất khẩu vẫn còn hiện hữu.

Trước tình hình này, các doanh nghiệp cần có chiến lược phù hợp để thích ứng với thị trường và tận dụng các cơ hội mới. Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam cũng như các cơ quan chức năng sẽ tiếp tục theo dõi sát sao tình hình và hỗ trợ các doanh nghiệp trong việc thúc đẩy xuất khẩu tôm trong thời gian tới.

Hiện tại, Vasep vẫn đang tích cực hỗ trợ các doanh nghiệp thành viên trong việc tìm kiếm thị trường mới và đẩy mạnh xuất khẩu. Các thông tin mới nhất về xuất khẩu tôm sẽ được cập nhật thường xuyên trên trang web của Vasep để giúp các doanh nghiệp và nhà đầu tư nắm bắt tình hình.

Tình trạng tắc nghẽn xuất khẩu nông sản qua châu Âu trong gần một tháng qua đã gây ra những khó khăn lớn cho các doanh nghiệp, đặc biệt là trong ngành hàng rau quả tươi. Các mặt hàng như thanh long, ớt, đậu bắp, hồ tiêu, và gia vị đang gặp khó khăn trong việc xuất khẩu sang thị trường châu Âu do vướng mắc về thủ tục và giấy chứng nhận an toàn thực phẩm.

Các doanh nghiệp đang phải đối mặt với thiệt hại kinh tế đáng kể do phải tiêu hủy hàng chục tấn hàng hóa không thể xuất khẩu. Đại diện của một doanh nghiệp tại TP.HCM cho biết rằng từ ngày 1/7 đến nay, hàng chục tấn hàng rau quả tươi của công ty đã hư hỏng và phải tiêu hủy. Doanh nghiệp cũng không biết khi nào việc này mới được tháo gỡ. Lo lắng nhất hiện nay không chỉ là thiệt hại về vật chất trước mắt mà là mất khách hàng vào tay các đối thủ khác.

Ông Huỳnh Cảnh, Chủ tịch Hiệp hội Thanh long Bình Thuận (tỉnh Lâm Đồng), cũng bày tỏ sự bức xúc về tình trạng này. Các doanh nghiệp địa phương đã hợp tác với doanh nghiệp ở TP.HCM để xuất hàng đi châu Âu nhưng gần một tháng qua bị vướng thủ tục không xuất được. Thời gian chờ đợi kéo dài khiến sản phẩm bị hư hỏng phải tiêu hủy, số lượng rất lớn. Trước mắt, với sản phẩm đã chuẩn bị và mới thu hoạch, các doanh nghiệp phải tìm kiếm khách hàng mới để xuất đi Trung Quốc, Ấn Độ. Tuy nhiên, mùa này Trung Quốc cũng có hàng nên nhu cầu tiêu thụ không cao. Vì vậy giá thanh long đạt chuẩn xuất khẩu vào châu Âu trước đây thấp nhất 15.000 – 20.000 đồng thì nay giảm mạnh chỉ còn 3.000 – 4.000 đồng/kg.

Không chỉ rau quả tươi, tình trạng tắc nghẽn xuất khẩu cũng xảy ra với hồ tiêu và gia vị. Hiệp hội Hồ tiêu và cây gia vị VN (VPSA) đã có công văn gửi Bộ NN-MT phản ánh tình trạng này. Đại diện VPSA cho biết lượng hàng tồn đang chờ giấy phép xuất khẩu ước tính sơ bộ khoảng 250 tấn và hy vọng các thủ tục liên quan sẽ sớm được giải quyết để tạo thuận lợi cho cộng đồng doanh nghiệp.

Trước đây, việc cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm do Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đảm nhiệm. Tuy nhiên, thực hiện Thông tư số 12/2025/TT-BNNMT về phân cấp thẩm quyền quản lý nhà nước trong lĩnh vực trồng trọt và bảo vệ thực vật, thẩm quyền kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm đối với thực vật xuất khẩu được chuyển về cho Chủ tịch UBND cấp tỉnh.

Tại TP.HCM, Sở An toàn thực phẩm đang chờ hướng dẫn từ cấp trên để thực hiện thủ tục cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, trong quá trình chuyển giao đang có những vướng mắc dẫn đến tình trạng tắc nghẽn xuất khẩu. Từ đầu tháng 7, các doanh nghiệp đã gửi văn bản cầu cứu các cơ quan ban ngành có liên quan.

Trong văn bản trả lời doanh nghiệp, Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật cho biết sẽ phối hợp với Sở An toàn thực phẩm TP.HCM thực hiện nhiệm vụ kiểm tra nhà nước, hỗ trợ hoàn thành thủ tục xuất khẩu hàng hóa đáp ứng theo yêu cầu của thị trường nhập khẩu.

Bà Phạm Khánh Phong Lan, Giám đốc Sở An toàn thực phẩm TP.HCM, cho biết Sở đang triển khai thực hiện theo quy định và sẽ cố gắng để doanh nghiệp không bị thiệt hại. Sở cũng có công văn khẩn gửi Bộ NN-MT tiếp tục đề nghị hướng dẫn việc thực hiện quy định cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm.

Trước thực tế này, các hiệp hội ngành hàng và doanh nghiệp đang kiến nghị Bộ NN-MT xem xét và đưa ra giải pháp kịp thời nhằm hỗ trợ doanh nghiệp giải quyết các vướng mắc. Đồng thời, cần sửa đổi, bổ sung các quy định trong Thông tư 12/2025/TT-BNNMT để đảm bảo việc cấp giấy chứng nhận đúng tiến độ và phù hợp với yêu cầu của các nước nhập khẩu.

Các doanh nghiệp đang hy vọng rằng các cơ quan chức năng sẽ sớm giải quyết các vướng mắc và tháo gỡ tình trạng tắc nghẽn xuất khẩu, giúp họ giảm thiểu thiệt hại và duy trì thị trường xuất khẩu.

Tham khảo thêm thông tin tại: tuoitre.vn và vnexpress.net

Xuất khẩu nhuyễn thể có vỏ của Việt Nam trong quý I/2025 đã ghi nhận bước đột phá đáng kể, với kim ngạch đạt hơn 63 triệu USD, tăng 109% so với cùng kỳ năm trước. Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản (VASEP), sự tăng trưởng vượt bậc này phần lớn nhờ vào thị trường Trung Quốc và Hong Kong, nơi đã trở thành điểm đến hàng đầu cho các sản phẩm nhuyễn thể có vỏ của Việt Nam.

Trong đó, Trung Quốc và Hong Kong đã nhập khẩu hơn 23 triệu USD, tăng gần 2.000% so với quý I/2024. Thị phần của hai thị trường này trong xuất khẩu nhuyễn thể có vỏ của Việt Nam đã tăng từ 4% lên 37%, nổi bật so với các thị trường truyền thống khác như EU và Hoa Kỳ. Các sản phẩm chính được xuất khẩu sang Trung Quốc gồm ốc hương sống, nghêu sống và điệp đông lạnh.

Sự tăng trưởng đột phá này mang lại cơ hội lớn cho các doanh nghiệp sản xuất và chế biến nhuyễn thể của Việt Nam. Đặc biệt, trong bối cảnh EU – thị trường truyền thống – đang có xu hướng giảm tỷ trọng do áp lực cạnh tranh và các quy định khắt khe hơn về nhập khẩu. Do đó, việc đẩy mạnh xuất khẩu sang Trung Quốc và Hong Kong được xem là hướng đi chiến lược cho ngành thủy sản Việt Nam.

Chuyến thăm chính thức Việt Nam của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào tháng 4/2025 vừa qua đã tạo thêm động lực mạnh mẽ cho quan hệ thương mại song phương. Hai bên đã cam kết tăng cường hợp tác trong lĩnh vực nông thủy sản và thúc đẩy quy trình thông quan thuận lợi hơn cho hàng tươi sống của Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc. Điều này hứa hẹn mở ra nhiều triển vọng tích cực cho ngành xuất khẩu thủy sản, đặc biệt là các sản phẩm nhuyễn thể có vỏ.

Để tận dụng tối đa cơ hội này, các doanh nghiệp Việt Nam cần tập trung đầu tư sâu vào chất lượng sản phẩm, đặc biệt là quy trình bảo quản sau thu hoạch và hệ thống truy xuất nguồn gốc rõ ràng. Bên cạnh đó, việc đảm bảo chuẩn hóa quy trình nuôi trồng và kiểm dịch cũng là yếu tố quan trọng nhằm đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe từ thị trường Trung Quốc. Một số doanh nghiệp có thể cân nhắc việc áp dụng công nghệ tiên tiến trong bảo quản và vận chuyển để tăng tính cạnh tranh và duy trì chất lượng sản phẩm trong suốt quá trình vận chuyển.

Nhìn chung, với sự tăng trưởng đáng kể trong xuất khẩu nhuyễn thể có vỏ sang Trung Quốc và Hong Kong, Việt Nam cần tiếp tục đẩy mạnh chiến lược xuất khẩu nhằm duy trì và mở rộng thị phần. Kết hợp với các biện pháp đảm bảo chất lượng và đáp ứng nhu cầu của thị trường, ngành thủy sản Việt Nam hoàn toàn có tiềm năng đạt được những thành công lớn hơn trong thời gian tới.

Website của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản (VASEP) sẽ cung cấp thêm thông tin và cập nhật về tình hình xuất khẩu thủy sản của Việt Nam cũng như các thị trường xuất khẩu chính.

Căng thẳng thương mại giữa Trung Quốc và Mỹ dường như chưa gây ra tác động rõ rệt đến hoạt động xuất khẩu của Trung Quốc trong tháng 6 vừa qua. Theo số liệu mới công bố, kim ngạch xuất khẩu của Trung Quốc đã tăng 5,8% so với cùng kỳ năm trước, đạt mức tăng trưởng vững chắc. Điều này cho thấy xuất khẩu của Trung Quốc trong 6 tháng đầu năm vẫn duy trì tốc độ tương đương năm trước, góp phần giúp nền kinh tế lớn thứ hai thế giới tiến gần mục tiêu tăng trưởng Tổng sản phẩm trong nước (GDP) năm nay.

Tuy nhiên, tình hình này có thể sẽ không kéo dài. Các doanh nghiệp xuất khẩu Trung Quốc đang phải đối mặt với những thách thức lớn khi căng thẳng thương mại với Mỹ leo thang. Việc Mỹ và Trung Quốc đạt được thỏa thuận tạm hoãn áp thuế vào tháng 5 vừa qua đã giúp giảm bớt căng thẳng, nhưng nhiều mặt hàng Trung Quốc khi xuất khẩu sang Mỹ vẫn phải chịu thuế suất trên 50%. Một số doanh nghiệp Trung Quốc đã tìm cách lách luật bằng cách tái phân loại hàng hóa đã hoàn thiện thành nguyên liệu thô để giảm giá trị khai báo xuất khẩu.

Xu hướng đáng chú ý nhất là sự chuyển hướng thị trường xuất khẩu của các doanh nghiệp Trung Quốc. Tỷ trọng xuất khẩu sang Mỹ của Trung Quốc đã giảm từ khoảng 15% trong năm ngoái xuống còn 12% trong nửa đầu năm nay. Thay vào đó, xuất khẩu của Trung Quốc sang Đông Nam Á tăng mạnh. Sự thay đổi này cho thấy các doanh nghiệp Trung Quốc đang phải thích nghi với những thay đổi trong môi trường thương mại quốc tế.

Các chuyên gia dự báo rằng sức ép sẽ gia tăng trong nửa cuối năm. Hạn chót ngày 12/8 để hoàn tất vòng đàm phán thương mại giữa Trung Quốc với Mỹ đang đến gần. Nếu đàm phán thương mại giữa Trung Quốc và Mỹ không đạt kết quả, khả năng cao là thuế quan sẽ bị nâng lên. Ngay cả khi giữ nguyên mức hiện tại, hoạt động ‘xuất hàng sớm’ cũng sẽ chững lại, khiến nhu cầu yếu đi vì hàng đã được đẩy mạnh xuất khẩu từ trước.

Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Vương Văn Đào mới đây cho biết chính phủ nước này đã chuẩn bị các biện pháp và có trong tay ‘nhiều công cụ’ để tránh khả năng sụt giảm kinh tế trong nửa cuối năm. Dữ liệu chính thức công bố mới đây cho thấy tăng trưởng của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đạt 5,2% trong quý II/2025, vượt nhẹ so với mức dự báo 5,1% theo khảo sát của hãng tin Reuters và trên ngưỡng mục tiêu tăng trưởng cả năm 5% mà Chính phủ Trung Quốc đề ra.

Tuy nhiên, các nhà phân tích đã cảnh báo rằng cần phải có thêm nhiều biện pháp để thúc đẩy tiêu dùng nội địa vốn đang trì trệ, trong bối cảnh xuất khẩu phải đối mặt với các tác động dây chuyền từ những bất ổn thương mại toàn cầu. Thuế quan cũng đang tạo ra những tác động dây chuyền ngày càng rõ rệt. Xuất khẩu từng là điểm sáng của nền kinh tế Trung Quốc trong những năm gần đây. Nhưng cuộc chiến thuế quan với Mỹ có thể khiến ánh sáng đó dần bị lu mờ.