Trung Quốc đã chính thức triển khai chương trình trợ cấp chăm sóc trẻ em trên toàn quốc, giúp các gia đình nhận được 3.600 NDT (khoảng 503 USD) mỗi năm cho mỗi trẻ dưới 3 tuổi. Đây là lần đầu tiên chính quyền trung ương trực tiếp can thiệp vào lĩnh vực này thông qua một chương trình quốc gia, thay vì để các địa phương tự triển khai. Trước đó, hơn 20 tỉnh đã thử nghiệm nhiều hình thức trợ cấp khác nhau để khuyến khích sinh con.

Theo chuyên gia kinh tế Huang Zichun từ Capital Economics, chính sách này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc hỗ trợ trực tiếp các hộ gia đình và có thể tạo nền tảng cho các khoản trợ cấp lớn hơn trong tương lai. Tuy nhiên, ông cũng cho rằng mức hỗ trợ hiện tại còn quá thấp để tạo ra sự khác biệt đáng kể với tỷ lệ sinh hoặc chi tiêu của các hộ gia đình. Cần có những đánh giá và điều chỉnh cụ thể để đảm bảo hiệu quả của chương trình.

Trước đó, nhiều địa phương tại Trung Quốc đã triển khai các gói hỗ trợ tài chính riêng để khuyến khích sinh con. Ví dụ, thành phố Hohhot (thủ phủ Nội Mông) cấp tới 100.000 NDT (14.000 USD) cho mỗi bé sinh ra từ gia đình có ba con trở lên. Tại Thẩm Dương (Liêu Ninh), gia đình sinh con thứ ba nhận 500 NDT mỗi tháng đến khi trẻ đủ 3 tuổi. Những ưu đãi này thể hiện nỗ lực của các địa phương trong việc đối phó với tình trạng già hóa dân số và tỷ lệ sinh thấp.

Dân số Trung Quốc đã giảm năm thứ ba liên tiếp trong năm 2024, hiện còn 1,4083 tỷ người. Chính sách một con kéo dài nhiều thập kỷ không chỉ hạn chế sinh nở mà còn làm thay đổi sâu sắc quan niệm xã hội về sinh đẻ và nuôi dạy con cái. Mặc dù số ca sinh năm 2024 đã tăng lần đầu tiên kể từ 2017, đạt 9,54 triệu trẻ, nhưng tỷ lệ tử vong vẫn cao hơn sinh nở, cho thấy xu hướng giảm dân số chưa thể đảo ngược.

Giới chuyên gia cảnh báo đà phục hồi hiện tại chỉ mang tính tạm thời và không đồng đều. Hệ thống trợ cấp mới dự kiến mang lại phạm vi bao phủ rộng hơn và hỗ trợ bền vững hơn, đặc biệt cho các gia đình thu nhập thấp. Chính quyền địa phương và các tập đoàn lớn cũng đang triển khai nhiều ưu đãi khác như tiền thưởng, kéo dài thời gian nghỉ thai sản, giảm thuế và hỗ trợ nhà ở để khuyến khích sinh con.

Tuy nhiên, thách thức lớn nhất hiện nay là sự sụt giảm của các cặp đăng ký kết hôn. Năm 2024, chỉ có 6,11 triệu cặp tiến tới hôn nhân, giảm 20% so với năm trước. Điều này báo hiệu xu hướng suy giảm dân số sẽ tiếp diễn trong tương lai gần. Để giải quyết vấn đề này, Trung Quốc cần có những chính sách toàn diện hơn, bao gồm cả việc cải thiện điều kiện kinh tế, xã hội và văn hóa để khuyến khích người dân kết hôn và sinh con.

Trong bối cảnh hiện nay, việc Trung Quốc triển khai chương trình trợ cấp chăm sóc trẻ em trên toàn quốc là một bước đi quan trọng. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả lâu dài, cần có sự kết hợp giữa các chính sách hỗ trợ tài chính, cải thiện điều kiện sống và thay đổi quan niệm xã hội về sinh đẻ và nuôi dạy con cái. Việc này đòi hỏi sự nỗ lực và phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền trung ương và địa phương, cũng như sự tham gia của toàn xã hội.

Tính đến ngày 25/7, số lượng người nộp đơn thôi việc đã lên đến 85.447 người, trong đó 77.278 người đã nghỉ hưu hoặc thôi việc. Hiện tại, có hơn 74.240 người đang được trình cấp có thẩm quyền phê duyệt kinh phí, bao gồm 20.410 người đang trình và 53.830 người đã được phê duyệt. Đã có 41.000 người nhận trợ cấp, chiếm 76% tổng số người được phê duyệt. So với cuối tháng 6, số người đã nhận tiền trợ cấp nghỉ hưu và thôi việc tăng thêm 15.380 người.

Bộ Nội vụ đang tổng hợp báo cáo Thủ tướng về việc điều chuyển biên chế giữa các bộ ngành sau khi sắp xếp và giữa Bộ Công Thương với địa phương khi chuyển lực lượng quản lý thị trường về địa phương quản lý. Bộ cũng sẽ tiếp tục rà soát, phối hợp với các cơ quan liên quan đề xuất điều chuyển biên chế giữa các khối như trung ương và địa phương; bộ ngành và cơ quan khối Đảng, phù hợp với phương án tinh gọn tổ chức bộ máy.

Theo thống kê, sau khi sắp xếp, các địa phương đã giảm 713 cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh và tất cả cơ quan chuyên môn cấp huyện. Hiện cả nước còn 28 tỉnh và 6 thành phố trực thuộc Trung ương, 3.321 xã, phường và đặc khu. Ước tính đợt sáp nhập này giảm 18.400 biên chế cấp tỉnh, 110.700 biên chế cấp xã và 120.500 người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã. Toàn hệ thống chính quyền địa phương hai cấp dự kiến còn 91.784 cán bộ, công chức, viên chức cấp tỉnh và 199.000 biên chế cấp xã.

Về kinh phí, ước tính của Bộ Nội vụ cho thấy tổng số tiền ngân sách tiết kiệm giai đoạn 2026-2030 là 27.600 tỷ đồng do giảm cán bộ, công chức cấp tỉnh; 128.700 tỷ đồng do giảm cán bộ, công chức cấp xã; 34.000 tỷ đồng do giảm cán bộ không chuyên trách cấp xã. Như vậy, tổng kinh phí tiết kiệm chi tiền lương và chi hành chính là 190.500 tỷ đồng giai đoạn 2026-2030 do giảm cán bộ, công chức cấp tỉnh, huyện, xã và cán bộ không chuyên trách.

Ước tính ngân sách cần chi 22.139 tỷ đồng cho 18.449 cán bộ, công chức cấp tỉnh thôi việc, nghỉ hưu trước tuổi, tương đương 1,2 tỷ đồng/người; chi 99.700 tỷ đồng cho người thôi việc, nghỉ hưu trước tuổi cấp xã. Kinh phí đóng bảo hiểm xã hội cho những người nghỉ hưu trước tuổi mà không bị trừ tỷ lệ lương hưu là 6.600 tỷ đồng. Tổng kinh phí dự kiến giai đoạn 2025-2030 chi cho cán bộ thôi việc, nghỉ hưu trước tuổi do sáp nhập đơn vị hành chính các cấp là 128.480 tỷ đồng.

Ngoài ra, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trương Hải Long cho biết tỷ lệ thất nghiệp trong 6 tháng đầu năm duy trì mức thấp dưới 3%. Cả nước có 429.166 hồ sơ đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp. Việt Nam đã đưa 74.691 người đi làm việc ở nước ngoài.