Sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI) đã trở thành một phần quan trọng trong cuộc cách mạng công nghệ toàn cầu. Người Việt cũng không ngoại lệ, đang dần chuyển đổi từ việc ứng dụng AI toàn cầu sang tạo ra những hệ thống AI mang bản sắc riêng, hiểu ngôn ngữ, văn hóa và nhu cầu của chính người Việt.

Xuất hiện vào năm 2022, ChatGPT đã đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong lĩnh vực AI, đưa công nghệ này từ những ứng dụng kỹ thuật chuyên biệt trở thành một chủ đề phổ biến trong truyền thông, giáo dục và kinh doanh. Tại Việt Nam, việc tích hợp các công cụ AI quốc tế vào sản phẩm và quy trình số đã trở thành một xu hướng. Tuy nhiên, AI ngoại cũng có những hạn chế khi xử lý tiếng Việt, đặc biệt là trong các lĩnh vực đặc thù như pháp luật, giáo dục phổ thông hay hội thoại vùng miền.

Trước những hạn chế đó, AI Việt đã chuyển mình từ giai đoạn ứng dụng sang làm chủ công nghệ, hướng tới xây dựng bản sắc riêng. Trong giai đoạn đầu, hầu hết các ứng dụng AI tại Việt Nam được xây dựng trên nền tảng sẵn có từ nước ngoài. Các công ty tích hợp API từ Google, OpenAI hoặc Microsoft để tạo chatbot, phân tích văn bản, hoặc tạo sinh nội dung cơ bản. Tuy nhiên, hạn chế lớn vẫn là việc phụ thuộc vào mô hình nước ngoài và dữ liệu ngôn ngữ Việt còn hạn hẹp.

Từ giữa năm 2023, khi các mô hình mã nguồn mở như LLaMA hay Mistral trở thành xu hướng, AI Việt bắt đầu chuyển từ tích hợp sang làm chủ. VinAI phát triển PhởGPT chuyên dụng cho tiếng Việt; VinBigdata ra mắt ViGPT chuyên sâu về lĩnh vực đặc thù của Việt Nam như pháp luật, lịch sử, văn hóa, danh nhân; FPT.AI ứng dụng mô hình RAG kết hợp dữ liệu Việt; VAIS xây dựng tập dữ liệu chuẩn hóa phục vụ nhận dạng giọng nói.

Bước sang năm 2025, nhiều đơn vị không còn dừng ở việc cải tiến, mà đã bắt đầu xây dựng bản sắc riêng cho AI Việt. Không chỉ đơn giản là hiểu tiếng Việt, các mô hình mới đang được huấn luyện để hành xử như một người Việt số, phản ánh cách nói chuyện, thói quen, logic suy nghĩ và cả các khái niệm xã hội mang tính bản địa.

Ví dụ, các sản phẩm của FPT Smart Cloud như FPT AI Engage, FPT AI Reader, FPT AI Vision đã đưa AI vào từng ngữ cảnh đặc thù của Việt Nam. Trong đó, có thể kể đến: trợ lý ảo trong dịch vụ công, chatbot trong ngành bán lẻ, khả năng phản hồi theo vùng miền.

Tương lai của AI Việt không nằm ở việc sao chép một GPT-5 phiên bản Việt, mà ở chỗ phát triển những trợ lý ảo thực sự hiểu con người Việt Nam từ ngôn ngữ, cách giao tiếp đến văn hóa và thói quen hằng ngày.

Với tinh thần đổi mới mạnh mẽ, khả năng hội nhập nhanh và hệ sinh thái AI nội địa đang phát triển, Việt Nam hoàn toàn có thể định hình con đường riêng không chỉ theo kịp xu hướng toàn cầu mà còn tạo ra dấu ấn riêng trên bản đồ AI khu vực và thế giới.

Bitcoin dự kiến sẽ tiếp tục tăng giá mạnh trong năm 2025, với một số dự báo cho rằng đồng tiền số này có thể vượt ngưỡng 160.000 USD/BTC. Theo một khảo sát gần đây của công ty fintech Finder với 24 chuyên gia trong ngành tiền số, giá bitcoin được dự báo có thể đạt đỉnh 162.353 USD/BTC trong năm nay, trước khi giảm nhẹ về mức 145.167 USD/BTC. Một số dự báo lạc quan thậm chí còn cho rằng giá bitcoin có thể lên tới 250.000 USD/BTC, trong khi mức thấp nhất được dự đoán dao động từ 70.000 – 87.618 USD/BTC.

Trong thời gian qua, bitcoin đã có một sự tăng trưởng đáng kể, từ mức dưới 100.000 USD/BTC vào cuối năm ngoái lên khoảng 120.000 USD/BTC hiện nay. Các chuyên gia phân tích cho rằng có nhiều yếu tố đang thúc đẩy nhu cầu đầu tư vào bitcoin, bao gồm khung pháp lý minh bạch hơn, tiện ích gia tăng và điều kiện kinh tế thay đổi. Ông Przemysław Kral, Giám đốc sàn giao dịch tiền số Zondacrypto, nhận định rằng những quy định mới như Quy định về Thị trường Tài sản Tiền mã hóa (MiCA) của Liên minh châu Âu (EU) đã góp phần lớn vào đà tăng hiện tại.

Sự quan tâm ngày càng lớn của các tổ chức tài chính – đặc biệt qua những quỹ hoán đổi danh mục (ETF) – cũng giúp tiền số trở nên dễ tiếp cận hơn. Tuy nhiên, một số chuyên gia vẫn cảnh báo về nguy cơ ‘bong bóng’ – tức giá tăng mạnh nhưng thiếu yếu tố nền tảng hỗ trợ. Giáo sư Ravi Sarathy từ Đại học Northeastern cho rằng một số tổ chức lớn như MicroStrategy đang nắm giữ lượng lớn bitcoin – lên tới 65 tỷ USD – và có thể đang gián tiếp giữ giá ở mức cao.

Mỹ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tiếp sức cho bitcoin tăng giá sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump cam kết đưa Mỹ trở thành trung tâm tiền số của thế giới. Sự ủng hộ từ ông Trump là lý do nên mua vào bitcoin, theo một số chuyên gia. Kể từ đầu năm 2025, giá bitcoin đã tăng gần 25%, bất chấp những rủi ro địa chính trị, căng thẳng thuế quan và chính sách tiền tệ chưa nới lỏng tại Mỹ.

Các chuyên gia khuyến cáo nhà đầu tư nên thận trọng và tự nghiên cứu kỹ trước khi đầu tư. Dự đoán bitcoin sẽ còn tăng giá trong 6 tháng tới trước khi bước vào chu kỳ giảm giá. Trong dài hạn, giá bitcoin có thể đạt 458.647 USD/BTC vào năm 2030 và vượt mốc 1 triệu USD/BTC vào năm 2035.

Một yếu tố khác cần lưu ý là sự phát triển của máy tính lượng tử, có thể đe dọa bitcoin do có khả năng phá vỡ thuật toán mã hóa đang bảo vệ tiền số hiện nay. Vì vậy, bên cạnh việc tận dụng cơ hội tăng trưởng, các nhà đầu tư cũng cần phải ý thức được những rủi ro tiềm ẩn trong tương lai.

Tìm hiểu thêm về dự báo giá bitcoin tại Finder

Một Người Đàn Ông Bị Lãng Quên: Câu Chuyện Về Một Tình Yêu Không Đầy Đủ

Trong gần hai năm đại học, tôi đã yêu một người đàn ông tên T., một người hiền lành, ít nói, học giỏi và sống tiết kiệm. Tuy nhiên, tôi cũng biết rằng anh nghèo và không có tương lai. Mặc dù tôi không phải là người thực dụng, nhưng tôi cũng không thể coi nhẹ mọi thứ về tương lai, đặc biệt khi tôi sinh ra trong một gia đình trung lưu.

Lần duy nhất tôi đến nhà T. là năm thứ ba, khi anh về quê thăm bố mẹ. Căn nhà cấp 4 cũ kỹ ở vùng hẻo lánh đã khiến tôi thấy khoảng cách giữa chúng tôi. Mẹ anh bị bệnh xương khớp, bố thì cắm cúi ngoài ruộng. Họ tiếp tôi bằng bánh đa và chè xanh, rất chân tình… nhưng không giấu được vẻ ngại ngùng. Tôi bắt đầu thấy khoảng cách giữa chúng tôi và quyết định rút lui. Dù anh không trách, nhưng tôi biết mình đã làm điều không đẹp.

Sau ra trường, tôi làm việc ở Hà Nội, còn anh đi đâu không rõ. Facebook của anh biến mất. Tôi từng bâng khuâng vài lần, rồi thôi. Năm ngoái, tôi quen người mới và chúng tôi đang bàn tính chuyện cưới hỏi. Tuy nhiên, một hôm tôi tình cờ xem livestream tiệc sinh nhật của một nhà hàng nổi tiếng và thấy T. – gương mặt quen thuộc đang nâng ly giữa những người đàn ông vest chỉnh tề.

Anh mặc sơ mi trắng, đeo đồng hồ Patek, ngồi giữa bàn như nhân vật chính. Bên cạnh là một người đàn ông trung niên tôi nhận ra ngay: ông chủ chuỗi bất động sản X, thường xuất hiện trên TV. Vài phút sau, MC cất tiếng: ‘Xin chúc mừng anh T., con trai thứ hai của ông H., chính thức tiếp quản nhánh đầu tư tại Hà Nội’. Tôi không tin vào tai mắt mình – ‘Con trai thứ hai’?

Tối đó, tôi ngồi tìm lại Facebook cũ, email cũ, cả zalo năm xưa của anh, tất cả vẫn im lặng. Nhưng bạn chung năm đó thì xác nhận: sau khi chia tay tôi, nghe đâu nhà anh đưa anh về Mỹ học tiếp. Gia đình giấu thân thế để anh ấy trải nghiệm cuộc sống tự lập trước khi vào làm chính thức. Tôi chết lặng, mọi thứ như một giấc mơ…

Tôi đã từng nghĩ mình trưởng thành, biết nhìn người. Nhưng hóa ra chỉ biết nhìn… sổ tiết kiệm. Tôi bỏ lỡ một người đàn ông tốt, không vì anh không đủ, mà vì tôi không đủ kiên nhẫn để tin. T. chưa từng liên lạc lại. Có lẽ anh quên tôi rồi. Còn tôi thì nhớ. Không phải vì giàu mà vì tôi đã mất một người biết im lặng yêu, biết tự trọng đến mức giấu cả hào quang chỉ để xem… người bên cạnh có đủ vững lòng ở bên mình khi chẳng có gì hay không.

Đúng là tôi đã thua hoàn toàn trong phép thử này…

Chiều ngày 25/7, tại Trụ sở Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính – Trưởng Ban Chỉ đạo Triển lãm thành tựu kinh tế – xã hội nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh (2/9/1945 – 2/9/2025) đã chủ trì Phiên họp của Ban Chỉ đạo. Sự kiện này được tổ chức dưới hình thức trực tuyến và trực tiếp từ điểm cầu Văn phòng Chính phủ đến các điểm cầu tại các tỉnh, thành phố trên cả nước.

Trong phát biểu khai mạc, Phó Thủ tướng Mai Văn Chính đã nhấn mạnh rằng Triển lãm thành tựu đất nước nhân dịp 80 năm Ngày Quốc khánh không chỉ là dịp để tôn vinh quá khứ và hiện tại mà còn là khởi đầu cho những khát vọng lớn lao của tương lai đất nước. Phó Thủ tướng đề nghị các thành viên trong Ban Chỉ đạo, các ban, bộ, ngành trung ương và địa phương cần phát huy cao độ tinh thần đoàn kết, đổi mới sáng tạo để tổ chức triển lãm trở thành một sự kiện đặc biệt có ý nghĩa về 80 năm hành trình độc lập, tự do, hạnh phúc của dân tộc.

Báo cáo công tác triển khai thực hiện các nhiệm vụ tổ chức triển lãm cho biết, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã phối hợp với Trung tâm Triển lãm Việt Nam và đơn vị tư vấn quốc tế GL Events thiết kế và phân bổ diện tích trưng bày cho các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp tham gia triển lãm. Bộ cũng đã hoàn thiện và ban hành mẫu biểu trưng của triển lãm để triển khai kịp thời trong công tác tuyên truyền.

Tại phiên họp, các đại biểu đã thảo luận và đóng góp ý kiến về các nội dung liên quan đến gian hàng của các cơ quan đại diện các nước, các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp; bộ nhận diện của triển lãm; đảm bảo công tác y tế; đưa nghệ nhân tham gia biểu diễn tại triển lãm; kinh phí tổ chức triển lãm… Những ý kiến đóng góp này sẽ giúp hoàn thiện kế hoạch tổ chức triển lãm, đảm bảo sự kiện diễn ra thành công và ý nghĩa.

Phát biểu kết luận phiên họp, Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính đã hoan nghênh Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch; Văn phòng Chính phủ, các ban, bộ, ngành trung ương, các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, các cơ quan liên quan đã nỗ lực triển khai nhiệm vụ tổ chức triển lãm theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo.

Phó Thủ tướng khẳng định triển lãm phải được tổ chức trang trọng, đúng chủ trương của Đảng, Nhà nước; quy mô tầm vóc, ý nghĩa, tương xứng với hành trình 80 đầy tự hào của đất nước và có sức hấp dẫn, thu hút đông đảo nhân dân, du khách xem, thụ hưởng; đảm bảo thiết thực, an toàn và hiệu quả.

Phó Thủ tướng giao Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan khẩn trương xây dựng hoàn thiện không gian triển lãm; chịu trách nhiệm thẩm định, phê duyệt thiết kế theo thẩm quyền; điều chỉnh phân bổ mặt bằng không gian trưng bày phù hợp với số lượng doanh nghiệp, địa phương tham gia.

Song song với các hoạt động chuẩn bị tại cấp Trung ương, tại các địa phương, công tác chuẩn bị cho Triển lãm thành tựu kinh tế – xã hội nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh cũng đang được tích cực triển khai. Tại tỉnh Lai Châu, Tỉnh uỷ, UBND tỉnh đang chỉ đạo quyết liệt để hoàn thành các nhiệm vụ được giao. Ban Tổ chức Triển lãm của tỉnh đang đẩy nhanh tiến độ, đảm bảo khối lượng, nội dung công việc đề ra theo Đề án, chương trình, kế hoạch của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và Ban Chỉ đạo.

Có thể thấy, việc tổ chức Triển lãm thành tựu kinh tế – xã hội nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh đang nhận được sự quan tâm và vào cuộc tích cực của các cấp chính quyền, các ban, bộ, ngành Trung ương và địa phương. Chính phủ và nhân dân Việt Nam đang hướng tới một sự kiện trọng đại và có ý nghĩa, đánh dấu hành trình 80 năm xây dựng và phát triển của đất nước.

Trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển mạnh mẽ, việc khởi nghiệp với những ý tưởng sáng tạo và ứng dụng công nghệ này đang trở thành xu hướng mới. Tại tọa đàm “Khởi nghiệp trong bối cảnh AI phát triển”, bà Đặng Huỳnh Ức My, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần Thành Thành Công – Biên Hòa (TTC AgriS), đã kêu gọi các startup đến với công ty và khẳng định sẵn sàng mở cửa hợp tác.

TTC AgriS, một doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực nông nghiệp, đã thực hiện chuyển đổi từ mô hình sản xuất đường truyền thống sang cung cấp mô hình nông nghiệp tích hợp. Công ty đã ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong dự báo mùa vụ, quản lý chuỗi cung ứng và truy xuất nguồn gốc. Theo bà Đặng Huỳnh Ức My, với việc tận dụng tốt sức mạnh của AI, Việt Nam hoàn toàn có thể vươn lên ngang hàng với các quốc gia trong khu vực.

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng nhấn mạnh rằng con người vẫn là yếu tố trung tâm trong quá trình ứng dụng AI. Ông Phạm Phú Ngọc Trai, nhà sáng lập và chủ tịch Liên minh Tái chế bao bì Việt Nam (PRO VIỆT NAM), cho rằng AI không thể tạo ra cảm xúc, khát vọng hay lý tưởng nghề nghiệp. Ông Nguyễn Trần Nam, Giám đốc Khối Ngân hàng số ACB, cũng đồng quan điểm, cho biết AI chỉ hỗ trợ trong xác minh khách hàng, video call, nhận diện rủi ro, nhưng người ra quyết định cuối cùng vẫn là con người.

Nhằm tôn vinh các mô hình khởi nghiệp có yếu tố ứng dụng trí tuệ nhân tạo, Giải thưởng Tuổi Trẻ Startup Award 2025 với chủ đề “Cùng AI kiến tạo tương lai” đang được tổ chức. Chương trình nhận hồ sơ dự thi từ ngày 22/7 đến 30/9/2025 và dành cho tất cả các startup trong các lĩnh vực, ưu tiên mô hình ứng dụng công nghệ, AI hoặc hướng đến phát triển bền vững. Giải thưởng cao nhất trị giá 100 triệu đồng.

Giải thưởng này là cơ hội để các startup thể hiện ý tưởng sáng tạo và khả năng ứng dụng AI trong lĩnh vực của mình. Đồng thời, cũng là dịp để các doanh nghiệp và chuyên gia trong ngành trao đổi kinh nghiệm và thúc đẩy sự phát triển của hệ sinh thái khởi nghiệp tại Việt Nam.

Thông tin chi tiết về Giải thưởng Tuổi Trẻ Startup Award 2025 có thể được tìm thấy tại trang web chính thức của chương trình. Các startup và những người quan tâm có thể tham khảo và đăng ký tham gia để có cơ hội nhận được sự hỗ trợ và tôn vinh xứng đáng.

Ngày 21/7, Yadea chính thức ra mắt chương trình đổi xe xăng lấy xe điện, thể hiện cam kết mạnh mẽ trong việc hỗ trợ quá trình “xanh hóa” giao thông tại các thành phố lớn. Chương trình mang tên “Đổi xăng lấy điện – Cùng Yadea kiến tạo tương lai” cung cấp bộ 3 giải pháp hỗ trợ toàn diện cho khách hàng, bao gồm thu cũ đổi mới, hỗ trợ giảm giá trực tiếp và cơ hội trúng thưởng qua rút thăm may mắn.

Chương trình này cho phép khách hàng trao đổi xe máy xăng hoặc xe điện cũ của mình để sở hữu xe máy điện thông minh với chi phí tối ưu. Yadea cam kết định giá xe cũ chính xác theo giá thị trường, với quy trình nhanh chóng và đơn giản. Khách hàng có thể sở hữu xe máy điện mới với chi phí ban đầu chỉ từ 9.999.000 VNĐ. Điều này không chỉ giúp giảm gánh nặng tài chính mà còn khuyến khích người dùng chuyển sang phương tiện thân thiện với môi trường.

Bên cạnh hỗ trợ về chi phí, Yadea còn nỗ lực đa dạng hóa danh mục sản phẩm để đáp ứng mọi nhu cầu di chuyển và phong cách của khách hàng. Hai mẫu xe mới được giới thiệu là Yadea Vekoo và Yadea Velax, đều được trang bị nền tảng di chuyển thông minh YADEA Smart AIGO. Đây là những sản phẩm đại diện cho công nghệ tiên tiến và thiết kế hiện đại của Yadea.

Yadea Vekoo nổi bật với diện mạo nhỏ gọn, linh hoạt nhưng mạnh mẽ, phù hợp với cư dân đô thị hiện đại. Xe có chiều cao yên 760mm, chiều dài 680mm và sàn để chân rộng rãi, mang lại sự thoải mái cho người lái. Yadea Vekoo được trang bị ắc-quy Graphene TTFAR, cho phép di chuyển tối đa 65km trong một lần sạc và công suất tối đa đạt 1000W. Đây là lựa chọn lý tưởng cho những chuyến đi ngắn trong thành phố.

Mẫu xe thứ hai, Yadea Velax, sở hữu thiết kế hiện đại cùng chất thể thao năng động, hướng đến người dùng trẻ trung và cá tính. Xe được trang bị động cơ HUB Motor với công suất định danh 2000W và tốc độ tối đa đạt 64km/h. Pin lithium 72V 30Ah trên Yadea Velax cho phép xe di chuyển quãng đường lên tới 80km sau mỗi lần sạc. Điều này khiến Yadea Velax trở thành lựa chọn phù hợp cho cả những chuyến đi dài.

Yadea là thương hiệu xe điện thông minh với hơn 24 năm kinh nghiệm, hiện diện tại hơn 100 quốc gia và khu vực. Với mạng lưới hơn 40.000 nhà bán lẻ trên toàn cầu, Yadea đã cung cấp xe điện cho hơn 100 triệu người dùng. Sự kiện ra mắt chương trình “Đổi xăng lấy điện – Cùng Yadea kiến tạo tương lai” đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc thúc đẩy giao thông xanh tại Việt Nam, đồng thời thể hiện cam kết của Yadea trong việc kiến tạo một tương lai bền vững cho môi trường.

Khách hàng quan tâm đến chương trình có thể tìm hiểu thêm thông tin tại trang web chính thức của Yadea hoặc liên hệ với các đại lý ủy quyền của thương hiệu. Với những ưu đãi và giải pháp toàn diện, Yadea kỳ vọng sẽ tiếp tục đồng hành cùng người dùng Việt Nam trong việc chuyển đổi sang sử dụng phương tiện điện, góp phần xây dựng một môi trường giao thông xanh và bền vững.